در این مبحث چند محور مورد بحث قرار میگیرد:
1- عنایت و اهتمام اسلام به مشورت
بی تردید بنای حکومت در اسلام بر مشورت و تبادل نظر در امور و پرهیز از استبداد و دیکتاتوری است؛ و ظاهرا اسلام اولین مکتبی است که این اندازه در مقام تدبیر و اداره امور به مشورت و شورا تشویق و ترغیب نموده است؛ زیرا در آن دوران که اسلام طلوع نمود دوران حکومت های دیکتاتوری و استبداد بود.
ما در قرآن کریم سوره ای را به نام "شورا" داریم که در آن مشورت در امور از جمله فرائض و از ویژگی های مورد عنایت شارع به شمار آمده و میفرماید:
"و الذین یجتنبون کبائر الاثم و الفواحش و اذا ماغضبوا هم یغفرون والذین استجابوا لربهم و اقاموا الصلاة و امرهم شوری بینهم و مما رزقناهم ینفقون؛شوری (42)/ 37 و 38
آنان که از زشتکاری و گناهان بزرگ میپرهیزند و چون بر کسی خشم و غضب گیرند بر او میبخشند و آنان که امر خدا را اطاعت و اجابت کردند و نماز به پا داشتند و کارشان را به مشورت یکدیگر انجام دهند و از آنچه روزی آنها کردیم به فقیران انفاق میکنند."