صفحه ۶۳۲

بعضی از مشاهد ائمه (ع) یا مسجد جامع و یا مسجد محل دست به ارتکاب چنین کاری زده باشد، در هنگام اجرای تعزیر بر او سخت می‎گیرند، و اگر کاری که مجرم مرتکب شده مستحق اجرای حد باشد تعزیر سختی نیز به خاطر حرمت زمان و مکان بر حد او افزوده می‎شود.

اگر کسی که با اقرار خود اجرای تأدیب بر او واجب شده از اقرارش برگردد و یا پیش از آنکه او را نزد حاکم حاضر کنند از عمل خود توبه کند و آن جرم نیز در زمره حقوق الهی بوده باشد، وجوب اقامه تأدیب بر او ساقط می‎گردد. ولی اگر جرم انجام شده در خصوص حقوق مردم بوده باشد، توبه و یا رجوع مجرم از اقرار تأثیری در ساقط شدن تأدیب از او ندارد، و بخشیدن او مربوط به نظر صاحب حق است.

مقدار ضربات در تعزیر گناهانی که با قذف - اتهام زنا و لواط به کسی زدن - مناسبت دارد، مانند تعریض (گوشه و کنایه زدن)، مسخره کردن و یا لقب نهادن بر دیگران از سه تا هفتاد و نه ضربه است و مقدار تعزیر در گناهان دیگر از سه تا نود و نه ضربه است. این مقدار بر کسی جاری می‎گردد که عالم بوده یا توانایی کسب آگاهی را داشته و با قصد مرتکب این جرم شده باشد. بنابراین کسی که سهوا مرتکب این فعل شده یا کودکی که قصد او صحیح نیست یا دیوانه همیشگی، در صورت ارتکاب اعمال فوق تعزیر نمی شوند. و اگر مجرم پس از تعزیر مجددا مرتکب خلافی شد برای بار دوم، سوم و چهارم مورد تعزیر قرار می‎گیرد، و او را وادار می‎کنند تا از کردار خود توبه کند؛ و اگر پس از توبه از نو مرتکب جرمی شد و بر آن اصرار کرد او را باید به بدترین وجه کشت."کافی ابوالصلاح 416/_420

سخن ابوالصلاح در کافی در این باره به پایان رسید و ما به خاطر جامعیت آن با وجود طولانی بودن، تمام آن را نقل کردیم.

جهت دوازدهم: برخی از تفاوتهای حد و تعزیر

محقق حلی در آغاز باب حدود از کتاب شرایع گوید:

ناوبری کتاب