صفحه ۶۳۱

مردی دیوانه و یا زنی دیوانه را مورد تهمت قرار دهند باید تعزیر گردند. همچنین اگر بنده ها یا کنیزها و یا اهل کتاب یکدیگر را مورد اتهام و ناروا قرار دهند باید تعزیر شوند.

اگر مسلمان یا کافری شخص دیگری را به صفت یا عملی که بدان معروف بوده و خود شخص متهم نیز بر انجام چنین کاری از قبیل کفر و یا فسق معترف است متهم نمایند تعزیر بر آنها اقامه نمی گردد؛ بلکه مسلمان در این حالت خداوند را نیز عبادت کرده است.

اگر مسلمانی به عیب جویی از نقایص بدنی همچون کوری، لنگی، جنون، جذام و برص در دیگران پرداخت تعزیر می‎شود؛ و اگر کافری دست به چنین کاری بزند مجازات می‎گردد؛ ولی اگر مسلمانی به عیب جویی از نقایص بدنی کافری پرداخت تعزیر نمی شود. اگر یک تن عده ای را با یک لفظ که مستوجب تعزیر است مورد تعرض قرار دهد و یا به هر یک چیزی بگوید، بنابر طریقی که در قذف گفته شد بر وی تعزیر اقامه می‎شود. اگر مرد به فرزند یا غلام و یا کنیزش اتهام وارد کند تعزیر می‎شود.

اگر کسی مالی را سرقت کند که به خاطر فقدان برخی از شروط مستوجب قطع دست نباشد، باید تعزیر شود؛ مانند دزدی بنده از مولایش، فرزند از پدرش، واجب النفقه از کسی که پرداخت نفقه بر عهده اوست، شریک از شریک دیگر، کسی که برای اولین بار دزدی می‎کند، هرچه که از یک چهارم دینار کمتر باشد مقداری که از ربع دینار بیشتر بوده ولی حفاظ مورد اجازه نداشته (ظاهرا حفاظ نداشته، یا حفاظ داشته ولی اجازه ورود داشته) یا حفاظ داشته ولی از آنجا بیرون نبرده، یا دزدی از مالی که مشترک است مانند دزدی غنیمت جنگ یا دزدی از راه اختلاس و حیله، یا گیج کردن طرف معامله، یا دزدی از راه کم فروشی، که در همه این موارد علاوه بر تعزیر آنچه را که گرفته بازگردانده می‎شود. و به خاطر هر چیزی نظیر: خوردن، آشامیدن، خرید، فروش، تعلم، علم، نظر، سعی، تهدید، گوش دادن، اجیر شدن، اجیر گرفتن، امر یا نهی، اگر به صورت قبیح و در جهت خلاف شرع باشد باید مجرم تعزیر گردد.

کسی که مرتکب عملی شده و مستوجب تعزیر است، اگر عاقل (در نسخه ای عامل) باشد و در روز یا شب بزرگ و محترمی همچون جمعه، عید، روز ماه رمضان یا شب آن، یا در مکان محترمی همچون مسجدالحرام یا مسجد الرسول (ص) یا مسجد کوفه یا در

ناوبری کتاب