صفحه ۶۱۹

حاصل کند. اما اگر مصلحت او در پیش انداختن اجرای حد باشد، شاخه ای از خرما را که صد رشته داشته باشد یا چیزی همانند آن را تهیه کرده و با آن یک ضربه بر مجرم می‎زنند، و همین یک ضربه برای او کافی است."نهایه 701/

در شرایع نیز در این باره ذکر شده است:

"اگر مصلحت در تعجیل اقامه حد باشد، با شاخه ای که تعداد رشته هایش به اندازه تعداد تازیانه های مقرر شده باشد حد جاری می‎گردد، و لازم نیست که تمام رشته ها بر بدن متخلف اصابت کند."شرایع 156/4

اما از ظاهر حدیث اخیر - که صدوق آن را روایت کرد - چنین برمی آید که این کیفیت زدن، مطلقا ولو در حال سلامتی و اختیار متخلف، کفایت می‎کند، ولی من گمان نمی کنم کسی طبق این مضمون فتوا داده باشد؛ لذا ناگزیر این روایت را باید با توجه به روایت های سابق که گذشت فقط بر مریض حمل نمود.

با توجه به آنچه در این مسأله و نیز مسأله سابق گفته شد معلوم می‎شود که شارع مقدس به ایذاء و آزار مجرم به بیشتر از اندازه ای که شلاق طبعا در حالت عادی فرد را ناراحت می‎کند رضایت نداده است. ضمنا از راه تنقیح مناط و استفاده اولویت، حکم ضرب تعزیری را نیز از همین اخبار می‎توان به دست آورد.

هفتم: کیفیت اقامه حدود و تعزیرات

1- در کافی با سندی موثق از زراره نقل شده که امام باقر(ع) فرمود: "متخلف مرد را باید به صورت ایستاده و متخلف زن را به صورت نشسته حد زد. و بر هر عضوی از اعضای بدن شلاق زده می‎شود مگر سر و آلات تناسلی."یضرب الرجل الحد قائما، و المراءة قاعدة، و یضرب علی کل عضو، و یترک الرأس و المذاکیر. (وسائل ‏369/18، ابواب حد زنا، باب 11، حدیث 1) صدوق نیز همین روایت را نقل کرده جز آنکه در ذیل حدیث آورده است: و از زدن صورت و آلات

ناوبری کتاب