آیت‌الله منتظری

روایت را بخاری در صحیح از مسدد و مسلم از ابوکامل و غیر او روایت کرده اند.سنن بیهقی ‏241/8، کتاب حدود، باب من اصاب ذنبا دون حد ثم تاب...

40- و نیز در سنن بیهقی از عبدالله نقل شده است که مردی نزد پیامبر آمد و گفت: من در دورترین نقطه از شهر (مدینه) با زنی برخورد کرده و از او به اندازه ای کمتر از حد مجامعت برخوردار گشته ام پس هر حکمی که درباره من صلاح می‎دانید اجرا نمایید. عمر به او گفت: اگر خود گناهت را پنهان می‎داشتی خداوند نیز گناهت را می‎پوشانید. عبدالله گفت: پیامبر(ص) به آن مرد چیزی نفرمود و آن مرد برخاست و از محضر پیامبر(ص) خارج شد، آنگاه پیامبر(ص) مردی را به دنبال او فرستاد تا این آیه را برای او بخواند که: نماز را در دو طرف روز و پاره ای از شب به پادار همانا نیکویی ها، بدی ها را از بین می‎برد. و این یادآوری است برای یادکنندگان. مردی از آن میانه برخاست و گفت: آیا این آیه تنها شامل حال اوست ؟ پیامبر(ص) فرمود: "این آیه شامل حال همه است."

مسلم نیز این روایت را در صحیح ذکر کرده است.سنن بیهقی ‏241/8، کتاب حدود، باب من اصاب ذنبا دون حد ثم تاب...

می‎توان از دو حدیث اخیرالذکر ترجیح عفو را نسبت به کسی که متدین و ملازم نماز بوده استنباط کرد؛ و شاید مراد از ذوی الهیئات (اشخاص آبرومند و متشخص) در حدیثی که قبلا گذشت نیز همین دیانتداران و اهل فضیلت و کسانی باشند که دارای سوابق حسنه بوده اند، نه کسانی که ظاهر خود را می‎آرایند و دارای اموال و امتیازات کاذبی باشند. گواه این معنی روایت سیف بن عمیره از امام صادق (ع) است که فرمود: "از خطایای نیکوکاران درگذرید."اجیزوا (اقیلوا خ) لاهل المعروف عثراتهم. (وسائل ‏535/11، ابواب فعل المعروف، باب 6، حدیث 3)

قضیه حاطب بن ابی بلتعه یکی از موارد عفو با نگرش به حسن سابقه افراد است. این شخص - همچون یک جاسوس و ستون پنجم دشمن - طی نوشتن نامه ای به کفار قریش آنان را نسبت به امکاناتی که پیامبر(ص) برای یک جنگ غافلگیر کننده با قریش تدارک دیده بود آگاه نموده بود؛ اما زمانی که پیامبر از کار او اطلاع یافت، به