صفحه ۶۰۷

قدرتمندترین آنها در مجازات کردن است."اولی الناس بالعفو اقدرهم علی العقوبة . (نهج البلاغه، فیض 1112/، لح 478/، حکمت 52) (یعنی حکومت ها و دولت ها).

12- همچنین در همانجا نقل شده است: "از لغزشهای افراد با آبرو و شخصیت درگذرید؛ زیرا فردی از آنان نمی لغزد جز آنکه دست خدا در دست اوست و او را بلند می‎کند."اقیلوا ذوی المروءات عثراتهم، فما یعثر منهم عاثر الاو یدالله بیده یرفعه. (نهج البلاغه، فیض 1095/، لح 471/، حکمت 19)

ضمنا نظیر این روایت در غرر و درر آمده است.غرر و درر ‏260/2، حدیث 2550 و در پایان جهت اول از این بحث نیز روایاتی به این مضامین از دعائم الاسلام و سنن ابی داود ذکر گردید که می‎توانید به آنها مراجعه فرمایید.

13- ابن ابی الحدید در شرح نهج البلاغه می‎نویسد: مردم بصره با علی (ع) وارد جنگ شدند و به روی او و اولادش شمشیر کشیده و به او ناسزا و لعنت نثار کردند، اما هنگامی که علی (ع) بر آنان چیره شد تیغ از آنان برگرفت و منادی آن حضرت در محل اجتماع بصریان ندا می‎داد که: هر کس که از میدان کارزار عقب نشسته تعقیب نمی شود و بر هیچ مجروحی حمله نمی شود و هیچ اسیری کشته نخواهد شد و هر کس که سلاح خود را بر زمین گذارد در امان است و آن کس که خود را به جمع لشکریان امام برساند در امان می‎ماند و از جرم آنان چشم پوشی می‎شود و خانواده آنان اسیر نمی گردد و مال آنان به غنیمت گرفته نمی شود. و این در حالی است که اگر علی (ع) می‎خواست می‎توانست با آنان همه کاری بکند، اما او بجز عفو و اغماض دست از تمام این اعمال شست و روش او مانند روش پیامبر(ص) در روز فتح مکه بود. او بخشید در حالی که کینه ها و حسادتها هنوز از بین نرفته و بدیها فراموش نشده بود.شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید 23/1

14- در خصال به نقل از رسالة الحقوق امام سجاد(ع) آمده است: و اما حق

ناوبری کتاب