صفحه ۵۶۴

تمام مواردی که ذکر شد مربوط به جایی است که مجری حکم از وظیفه خود فراتر نرود، وگرنه در مورد کسی که از وظیفه تعیین شده خود تجاوز کند و سبب مرگ متخلف گردد، قطعا ضامن مقتول بوده و ضمان بر شخص او تعلق می‎گیرد.

[احادیثی که ذیلا ذکر می‎شوند بر نکته فوق دلالت می‎کنند:]

1- سماعه روایت می‎کند که امام صادق (ع) فرمود: "برای هر چیزی حدی است و کسی که از این حد تجاوز کند بر وی نیز حدی است."ان لکل شئ حدا، و من تعدی ذلک الحد کان له حد.

2- صدوق گوید: علی (ع) برای مردم خطبه خواند و فرمود: "خداوند حدودی معین نموده است پس مراقب باشید که از آنها تجاوز نکنید."ان الله حد حدودا فلا تعتدوها.

3- سکونی از امام صادق (ع) و ایشان از پدرانش (ع) نقل کرده که: پیامبر(ص) فرمود: "هرکس مقدار ضربات را در غیر حد به مقدار حد برساند از متجاوزان است."من بلغ حدا فی غیر حد فهو من المعتدین. (این روایت و روایت بعد در مورد تجاوز از مقدار تعزیر است).

4- حمران بن اعین در صحیحه خود از امام باقر(ع) روایت کرده است که فرمود: "سه ضربه از حدود است هر کس از آن پا فراتر نهد بر او اجرای حد واجب می‎شود."من الحدود ثلاث جلد و من تعدی ذلک کان علیه حد.

5- حسن بن صالح ثوری از امام باقر(ع) روایت می‎کند که: علی (ع) به قنبر دستور داد تا درباره مردی حد جاری نماید. قنبر در تعداد ضربات اشتباه کرد و سه ضربه بیش از آنچه بدان مأمور بود زد، علی (ع) قصاص آن سه ضربه را از قنبر گرفت."ان امیرالمؤمنین (ع) امر قنبرا ان یضرب رجلا حدا، فغلط قنبر، فزاده ثلاثة اسواط، فاقاده علی (ع) من قنبر بثلاثة اسواط.

در این زمینه اخبار و روایات دیگری نیز ذکر شده که می‎توانید به آنها مراجعه نمایید.ر. ک . وسائل ‏311/18_313، ابواب مقدمات حدود، باب 3

ناوبری کتاب