صفحه ۵۶۰

بیت المال مسلمین است.ان ما اخطأه القضاة فی دم او قطع فهو علی بیت المال المسلمین. (وسائل ‏165/18، ابواب آداب قاضی، باب 10، حدیث 1) مانند همین روایت در کتاب کافی و با سندی قابل اعتماد از ابومریم از حضرت باقر(ع) نقل شده که فرمود: "امیرالمؤمنین (ع) قضاوت نمود...."وسائل ‏111/19 ابواب دعوا القتل، باب 7، حدیث 1 خبر اصبغ بن نباته با حذف سند نقل شده ولی خبر ابی مریم در سلسله سند آن ابن فضال است که از فرقه فطحیه می‎باشد ولی موثوق به است. (الف - م، جلسه 219 درس)

روایات و اخبار مسأله

روایات و اخبار ذکر شده در خصوص این مسأله به دو دسته تقسیم می‎گردد:

دسته اول: روایاتی است که به طور مطلق بر عدم پرداخت دیه به کسانی که در اثر اجرای حد یا قصاص کشته شده اند دلالت دارد. از جمله این اخبار عبارت است از:

1- صحیحه حلبی که از امام صادق (ع) روایت می‎کند: "هر متخلفی که در اثر اجرای حد یا قصاص از بین رفت دیه ای برای او نیست."ایما رجل قتله الحدا و القصاص فلا دیة له. (وسائل ‏47/19، ابواب قصاص نفس، باب 24، حدیث 9)

2- "کنانی" نقل می‎کند که: از امام صادق (ع) درباره دیه کسی پرسیدم که در اثر اجرای قصاص مرده است. آن حضرت فرمود: "اگر قرار بر پرداخت دیه بود کسی مورد قصاص قرار نمی گرفت." همچنین آن حضرت فرمود: "هر کس در اثر اجرای حد جان سپارد، دیه ای برای او نیست." روایت شحام از امام صادق (ع) نیز بدین گونه است.من قتله الحد فلا دیة له. (وسائل ‏46/19، ابواب قصاص نفس، باب 24، حدیث 1)

3- معلی بن عثمان از امام صادق (ع) نقل می‎کند که آن حضرت فرمود: "هر کس در اثر اجرای حد یا قصاص بمیرد، دیه ای برای او نیست."من قتله القصاص او الحد لم یکن له دیة . (وسائل ‏47/19، ابواب قصاص نفس، باب 24، حدیث 6).

4- در کتاب مستدرک به نقل از دعائم الاسلام آمده است که علی (ع) فرمود: "اگر

ناوبری کتاب