صفحه ۵۵۶

ولی قول اول از طریق روایات به دست می‎آید."شرایع ‏171/4.

5- محقق در اواخر حدود از کتاب شرایع می‎گوید:

"هشتم: هنگامی که مردی همسر خود را به عنوان تأدیب مشروع تأدیب مشروع به هنگام ناشزه شدن زن، عدم تمکین (بیرون رفتن از خانه بدون اجازه)، ترک واجبات نظیر نماز و... (مقرر) بزند و زن در اثر این تنبیه از دنیا برود، شیخ طوسی در این باره قائل به پرداخت دیه شده؛ زیرا اجرای تأدیب را مشروط به سلامت فرد می‎داند؛ ولی در این مسأله تردید است؛ زیرا تأدیب در این مورد از جمله تعزیرات اجازه داده شده از سوی شرع است. و اگر پدر یا جد پدری فرزند خود را به خاطر تأدیب مورد ضرب قرار دهند و آن کودک در اثر ضربات وارده بمیرد، باید دیه او را از مال خود بپردازند."شرایع 192/4

6- در کتاب مغنی نوشته ابن قدامه آمده است:

"فصل: اگر متخلفی به خاطر اجرای تعزیر جان سپرد، هیچ ضمانی بر دیگری نیست. مالک و ابوحنیفه نیز چنین گویند. لکن شافعی امام را ضامن پرداخت دیه می‎داند و برای اثبات این گفته به فرموده حضرت علی (ع) استناد جسته که: "کسی که در اثر اجرای حد بمیرد تصور نمی کنم که چیزی به عهده کسی بیاید؛ زیرا این کار حق یعنی اجرای حد بوده که او را کشته، البته جز حد خمر؛ زیرا از پیامبر(ص) در این مورد چیزی به ما نرسیده است." همچنین آن حضرت (ع) به عمر در زمانی که به دنبال زن بارداری فرستاده و آن زن بچه خود را سقط کرده، به ضمان جنین آن زن اشاره کرد.

لکن دلیل ما آن است که تعزیر عقوبتی شرعی است که به منظور ممانعت از مجرم جاری می‎گردد، و در صورتی که مجرم در اثر اجرای تعزیر تلف گردد، مانند حد، کسی ضامن او نیست."مغنی ‏349/10

روایتی که در اینجا از علی (ع) نقل شد مبنی بر عدم رسیدن چیزی از پیامبر در اجرای حد شرب خمر با روایتی که صدوق در کتاب خصال از آن حضرت (ع) نقل

ناوبری کتاب