صفحه ۵۳۶

(3) عده ای نیز گویند: بیشترین مقدار ضربات در تعزیر نود و نه ضربه است. (4) برخی دیگر گفته اند بالاترین مقدار تعزیر هفتادونه ضربه تازیانه است و تعداد ضربات از آن بیشتر نمی شود، این قول یکی از اقوال ابویوسف نیز می‎باشد. (5) و برخی دیگر گویند: بالاترین تعزیر هفتادوپنج تازیانه و کمتر از آن است، و این قول ابن ابی لیلی و یکی دیگر از اقوال ابویوسف می‎باشد. (6) گروه دیگری از علما می‎گویند: بالاترین مقدار ضربات در تعزیر سی ضربه است. (7) طایفه دیگری از علما بر این عقیده اند که: بیست ضربه شلاق بالاترین رقم ضربات در تعزیر است. (8) گروه دیگری از آنان گفته اند: مقدار ضربات در تعزیر از نه ضربه بیشتر نمی شود، این سخن برخی از پیروان و اصحاب شافعی است. (9) و آخرین قول آن است که بالاترین مقدار ضربات در تعزیر ده ضربه است و جایز نیست که تعداد ضربات از آن افزونتر گردد. این سخن از آن لیث بن سعد و اصحاب ماست."محلی ‏401/8(جزء 11) مسأله 2305

10- در کتاب معالم القربة گفته شده است:

"مقدار ضربات در تعزیر به اندازه تعداد ضربات کمترین حد از حدود تعیین شده بالغ نمی گردد؛ زیرا پیامبر(ص) فرمود: مجازاتی که تعداد ضربات در آن به اندازه تعداد ضربات در حد نرسد، تعزیر نامیده می‎شود.من بلغ ما لیس بحد فهو من التعزیر. من به کتابهای اهل سنت که مراجعه کردم چنین روایتی نیافتم، اگر این روایت باشد در این زمینه روایت خوبی است. (الف - م، جلسه 214 درس) از طرفی چون اهمیت خطاها و معاصی ای که متخلف را به خاطر ارتکاب آنها مورد تعزیر قرار می‎دهند کمتر از خطاهایی است که متخلف را به خاطر انجام آن حد می‎زنند، از این رو آنچه در حد واجب و ضروری است در تعزیر واجب و لازم نیست. اگر متخلف حر (آزاد) باشد تعداد ضربات در تعزیر برای او به میزان چهل ضربه نمی رسد، واگر متخلف مملوک و بنده باشد مقدار تعزیر برای او کمتر از ده ضربه شلاق است. ابوحنیفه بیشترین مقدار ضربات را در تعزیر آزاد و بنده سی و نه ضربه ذکر کرده، و ابویوسف آن را هفتاد و پنج ضربه دانسته است. مالک و اوزاعی گویند: که مقدار تعزیر بسته به نظر امام و صلاحدید اوست. استدلال ما بر اینکه تعزیر باید به هر حال به مقدار حد نرسد روایتی است از پیامبر(ص) که فرمود: "به متخلف بیش از ده (بیست) ضربه تازیانه نزنید، مگر در موقع

ناوبری کتاب