تعلیم دهم تا نادان نمانید و تربیت کنم تا علم و دانش فراگیرید، و اما حق من بر شما این است که به بیعت من وفادار بمانید و در آشکار و نهان نصیحت و خیرخواهی (حکومت) را از دست ندهید و آنگاه که شما را بخوانم اجابت کنید و هرگاه فرمان دادم اطاعت نمائید.""ایها الناس ان لی علیکم حقا و لکم علی حق؛ فاما حقکم علی فالنصیحة لکم و توفیر فیئکم علیکم و تعلیمکم کیلا تجهلوا و تأدیبکم کیما تعلموا؛ و اما حقی علیکم فالوفاء بالبیعة والنصیحة فی المشهد و المغیب و الاجابة حین ادعوکم و الطاعة حین آمرکم." (نهج البلاغه، فیض 114/، لح 79/، خطبه 34.)
مفاد حدیث روشن است و نیازمند به توضیح نیست، و در نهج البلاغه از این گونه کلمات که وظایف حاکم اسلامی در آن آمده بسیار زیاد است، به ویژه در نامه آن حضرت به مالک اشتر،نهج البلاغه، فیض 991/، لح 426/، نامه 53 که بجاست در این ارتباط به آن مراجعه شود.
17- در غررو درر آمدی از امیرالمؤمنین (ع) منقول است که فرمود:
"بر امام است که بر اهل ولایت خویش حدود اسلام و ایمان را تعلیم دهد."علی الامام ان یعلم اهل ولایته حدود الاسلام و الایمان. (غرر و درر318/4، حدیث 6199) روشن است که مراد به اهل ولایت، همه کسانی هستند که به گونه ای تحت سرپرستی و در حیطه امامت وی هستند.از این روایت استفاده میشود که امام باید سوادآموزی و آموزش و پرورش را در تمام کشور حتی در روستاها و عشایر و مناطق دوردست گسترش دهد و خواندن و نوشتن و مسائل اسلامی را به آنان بیاموزد. (الف - م، جلسه 121 درس)
18- در کلامی از آن حضرت (ع) ضمن نامه ای که به معاویه نگاشته و پیش از این نیز به درج آن پرداختیم آمده است:
"و آنچه از حکم خدا و حکم اسلام بر مسلمانان پس از آنکه امامشان بمیرد و یا کشته شود واجب میباشد- چه آن امام بر هدایت باشد یا ضلالت، مظلوم باشد یا ظالم، ریختن خونش حلال باشد یا حرام - این است که هیچ عمل و کار جدیدی انجام ندهند و دست و پا پیش نیاورده و جلو نگذارند و هیچ چیزی را شروع نکنند مگر اینکه برای خویش امام پاکدامن دانا، پارسا و آگاه به قضاوت و سنت معین کنند، کسی که کارهای
.jpg)
