صفحه ۵۰۹

"فصل: و اما تعزیر به وسیله مال جایز است نزد مالک، و شافعی در نظر قدیم شافعی در اواخر زندگی خود یک مسافرت به مصر داشت و آن سفر در دیدگاههای او بسیار اثر گذاشت و برخی نظرات او عوض شد؛ و لذا در موارد بسیار برمی خوریم که از شافعی دو قول نقل شده است. (الف - م، جلسه 210 درس) خود بدان دلیل که ابن عباس [از پیامبر(ص)] روایت کرده که اگر کسی در ابتدای شروع خون [حیض ] با همسر خود همبستر شود یک دینار و اگر در اواخر آن باشد نصف دینار باید بپردازد.

و نیز کسی که در پرداخت زکات تقلب و خیانت کند، زکات به علاوه قسمتی از مال او به عنوان مجازات از او گرفته می‎شود و استدلال شده به حدیث "بهزبن حکیم" از پدرش، از جدش، از پیامبر(ص) که فرمود: "در هر چهل شتر بیابان چر، یک شتر یک ساله است، هر کس با رغبت بپردازد پاداش آن را می‎برد، و آن کس که نپردازد من آن را همراه با قسمتی از مالش از او می‎گیرم، این دستوری از دستورات خداست و برای آل محمد هم در آن بهره ای نیست."

و نیز روایت شده که سعید بن مسیب (سعد بن ابی وقاص خ.ل) لباس [یا وسائل صید (سلب)] کسی که در مدینه صیدی را شکار کرده بود گرفت و گفت: از پیامبرخدا(ص) شنیدم که می‎فرمود: "کسی که فردی را ببیند که در مدینه صید می‎کند لباس او از آن اوست."ممکن است از این روایت استفاده شود که حفظ محیط زیست و حیات و حوش با امام و حکومت جامعه است و کسی حق ندارد در محدوده و حومه شهرها به شکار بپردازد و این قانون به شهر مدینه اختصا نداشته باشد بلکه هر کس حیات و حوش را به خطر بیندازد باید جریمه بپرداد و باید لباس یا وسیله صید او را گرفت. (الف - م، جلسه 210 درس). و مراد به سلب در اینجا تنها لباس است. و امام [غزالی ] نیز همین گونه روایت را نقل کرده است.

و در برخی روایات آمده که بعضی افراد در مورد [بازپس دادن ] لباس صیاد با سعد گفتگو کردند ولی او گفت: من طعمه ای را که رسول خدا(ص) به من هدیه داده باز پس نمی دهم.

و نیز روایت شده که عمر شیر تقلبی را [شیری که آب به آن اضافه شده بود] به زمین ریخت، و از علی (ع) روایت شده که آن حضرت گندم های احتکار شده را به آتش سوزاند.

امام غزالی می‎گوید: والی اگر مصلحت بداند می‎تواند این گونه کارها را انجام دهد. و

ناوبری کتاب