صفحه ۴۸۷

5- ابن اثیر در نهایه می‎گوید:

"تعزیر عبارت است از یاری کردن و توقیر و احترام فرد به طور مستمر؛ و اصل تعزیر جلوگیری و بازداشتن است. اگر به کسی کمک شود در واقع مانند آن است که دشمنان وی از او رفع شده؛ و با توجه به این معنا به تأدیبی که کمتر از حد است تعزیر نام داده اند؛ زیرا تعزیر باعث می‎شود که مجرم گرد گناه نگردد."نهایه 228/3

6- محقق حلی در شرایع آورده است:

"تمام گناهانی که مجازاتهای معین شده دارد از سوی شرع "حد" نامیده می‎شود، و آنهایی که مجازاتهای معین شده ندارند را "تعزیر" می‎گویند."شرایع 147/4

روشن است که در عبارت ایشان مسامحه ای وجود دارد؛ زیرا حد و تعزیر دو اسم برای نفس عقوبت و مجازات می‎باشند، نه اسم برای کاری که در آن عقوبت و مجازات است.

7- در مسالک آمده است:

"تعزیر از نظر لغت تأدیب، و در شرع مجازات یا اهانتی است که غالبا در شرع مقدار آن تعیین نشده است."مسالک 423/2

ذکر کلمه "غالبا" در عبارت فوق بدین جهت است که این تعریف شامل گناهانی که احیانا مجازات آنها مشخص شده نیز بشود؛ مانند مباشرت مرد با همسر روزه دار خود یا وطی حیوانات که درشرع 25 ضربه تازیانه برای آنها قرار داده شده است.

8- ماوردی در کتاب الاحکام السلطانیه آورده است:

"تعزیر تنبیهی است برای گناهانی که در شرع حدی برای آنها تعیین نشده، و اختلاف مقدار آن بسته به نوع گناه و حالت مجرم است."احکام السلطانیه 236/

ناوبری کتاب