2- در قاموس آمده است:
"العزر" یعنی ملامت و سرزنش، عزره یعزره و عزروه، "التعزیر": زدن و تنبیه کمتر از حد یا زدن بسیار شدید میباشد و به معنای تفخیم و تعظیم که ضد ملامت و سرزنش است نیز آمده است.قاموس 278/
3- در لسان العرب ذیل واژه تعزیر میگوید:
"العزر" یعنی سرزنش و ملامت، و عزره یعزره عزرا و عزره: وی را رد کرد، از کاری بازداشت، و "العزر و التعزیر" به مفهوم تنبیه کمتر از حد است؛ زیرا تعزیر باعث جلوگیری مجرم از ارتکاب به گناه میشود... برخی گویند: تعزیر شدیدترین نوع تنبیه است. و "عزره": ضربه ذلک الضرب، او را با شدیدترین نوع زدن تنبیه کرده است. العزر به معنای جلوگیری کردن و نیز به معنای بازداشتن و پای بند کردن به دیانت و واداشتن به انجام فرایض و احکام به کار رفته است. اصل تعزیر به معنای "تأدیب" است، و لذا به تنبیه کمتر از حد "تعزیر" گویند، چون این نیز نوعی ادب کردن است. واژه "تعزیر" از اضداد بوده و به معنای تفخیم و تعظیم نیز به کار رفته است.لسان العرب 561/4_562
4- راغب در مفردات گوید:
"تعزیر به مفهوم نصرت و یاری کردن همراه با احترام میباشد؛ در قرآن آمده است: "و تعزروه و عزرتموهم". و نیز تعزیر تنبیهی کمتر از حد میباشد، که مرجع این معنا همان معنای اول است؛ زیرا هدف از اجرای این نوع تنبیه در واقع تأدیب بوده که نوعی یاری محسوب میشود. در حالی که معنای اول، یاری کردن به وسیله از بین بردن عناصری است که به او زیان میرساند.
و معنای دوم یاری کردن فرد است با منع فرد از نزدیک شدن به عوامل زیانبخش. پس جدا کردن فرد از چیزی که به او ضرر میرساند نوعی یاری محسوب میشود و پیامبر(ص) هم با در نظر داشتن این معنا فرموده است:
"برادرت را خواه ظالم و خواه مظلوم یاری کن. سؤال شد: اگر مظلوم باشد او را یاری میکنم ولی اگر ظالم باشد او را چگونه یاری دهم ؟ فرمود: او را از ستم کردن بازدار."مفردات راغب 345/