صفحه ۴۶۴

نهی می‎نموده می‎فرماید: "من نمی خواهم برخلاف آنچه شما را از آن نهی می‎کنم عمل کنم، من تا آنجا که بتوانم هدفی جز اصلاح ندارم."و ما ارید ان اخالفکم الی ما أنهاکم عنه، ان ارید الاالاصلاح ما استطعت.

محتسب نباید مصداق قول شاعر باشد که می‎گوید:

ازبد فرا مخوان و خود آن را به جا بیار
ننگی بزرگ بر تو بود گر چنین کنی"لا تنه عن خلق و تأتی مثله عار علیک اذا فعلت عظیم. (معالم القربه 12/ چاپ مصر 56/)

البته بدین مضمون در وسائل نیز روایاتی آمده، از آن جمله به سند صحیح از امام صادق (ع) که فرمود: "در روز قیامت بیشترین حسرت بر کسی است که خود دادگری را توصیف کرده ولی با دیگران برخلاف آن رفتار کرده است."ان من اعظم الناس حسرة یوم القیامة من وصف عدلا ثم خالفه الی غیره. (وسائل ‏234/11، ابواب جهاد نفس، باب 38، حدیث 1)

در روایت قتیبه اعشی از امام صادق (ع) آمده است:

"در روز قیامت شدیدترین عذاب برای کسی است که دادگری را توصیف کرده ولی برخلاف آن عمل کرده است."ان من اشد الناس عذابا یوم القیامة من وصف عدلا و عمل بغیره. (وسائل ‏234/11، ابواب جهاد نفس، باب 38، حدیث 3)

و در روایت ابوبصیر از امام صادق (ع) آمده است که آن حضرت در تفسیر کلام خداوند سبحان "فکبکبوا فیها هم و الغاوون" فرمود:

"ای ابوبصیر اینان کسانی هستند که با زبانهای خویش دادگری را توصیف می‎کنند ولی برخلاف آن عمل می‎کنند."فی قول الله عزوجل: فکبکبوا فیها هم و الغاوون، فقال: یا ابابصیر، هم قوم وصفوا عدلا بالسنتهم ثم خالفوه الی غیره. (وسائل ‏235/11، ابواب جهاد نفس، باب 38، حدیث 4)

2- آنگاه ابن اخوه می‎گوید:

همچنین محتسب باید در گفتار و کردارش خدا و خشنودی او را در نظر داشته

ناوبری کتاب