صفحه ۴۵۸

"محتسب باید از اخته کردن انسان و ستور بازدارد و مرتکب را تأدیب کند، و اگر سزاوار قصاص یا پرداخت دیه باشد در صورتی که مسأله مورد تخاصم و تنازع نیست برای پرداخت به مستحق آن آن را دریافت دارد...

محتسب باید از داد و ستد آلات لهو بازدارد و فروشنده و خریدار را ادب کند و از ضرر رسانیدن به دیگران و نیز از کار گدایانی که در بازارها نشسته قرآن می‎خوانند و آن را وسیله گدایی قرار داده اند ممانعت کند؛ زیرا مخالف شرع است."معالم القربة 197 (=چاپ مصر 291). یک وقت ما در نجف آباد نماز جماعت می‎خواندیم یک گدایی آمد عربی بلغور کرد و می‎گفت: از سادات نخاوله مدینه هستم و... پولش را جمع کرد آمد ایستاد نمازش را تمام خواند! به او گفتم: مگر مسافر نیستی ؟ گفت: آخر چون من برای گدایی آمده ام سفرم سفر معصیت است !! (الف - م، جلسه 204 درس)

40- حسبه بر قاضیان و گواهان

ایشان در باب پنجاه و یکم، حسبه بر قاضیان و گواهان را یادآور شده و ضمن آن معنای قضاوت و برخی از آیات و روایات وارده در این زمینه و اینکه پیامبر(ص) و جانشینان وی این مقام را به عهده داشته اند، و شرایط قاضی و گواه و آداب قضاوت و برخی از محرمات شرعی در این زمینه را یادآور شده اند. و از آن جهت که ما پیش از این در فصل چهارم همین باب بحث کوتاهی در این زمینه داشتیم، از پرداختن به آن خودداری نموده و تنها به ذکر یک فراز از آن اکتفا می‎کنیم:

"محتسب باید کسی را که در مجلس محاکمه سفاهت کند، یا قاضی را طعن کند، یا به حکمش گردن ننهد تعزیر کند و اگر قاضی را ببیند که بر کسی خشم گرفته دشنامش می‎دهد یا کینه می‎ورزد، بازش دارد و پندش دهد و از خدای -عزوجل - بیمش دهد؛ زیرا قاضی نباید به هنگام خشم حکم دهد و یا هذیان گوید یا درشتخو و بدزبان باشد. و اگر در میان غلامان و یارانش جوانی خوش صورت باشد او را برای احضار زنان نفرستد."معالم القربة 208/(=چاپ مصر 305).

ناوبری کتاب