صفحه ۴۴۴

است. و آسیابانان باید قبل از آسیا کردن غله را غربال کنند و خاک و گل و غبار آن را بگیرند، و اگر کمی آب بر آن بپاشند تا سفیدی آرد افزون شود اشکالی ندارد، و باید هر سه ماه یکبار یا کمتر الک هایی که با آن آرد را الک (غربال) می‎کند عوض کند. و محتسب باید آردها را مورد آزمایش قرار دهد، تا مبادا آرد نخود یا باقلا را برای اینکه آرد خوشرنگ تر شود با آن بیامیزند، و این خود یک نوع غش در کالاست و اگر کسی مرتکب چنین خیانتی شود محتسب او را نهی از منکر نموده و ادب کند. و باید آنان را بازدارد از اینکه بر روی سنگهای تازه تراشیده شده بلافاصله آسیا کنند؛ زیرا این سنگها در هنگام کار خرد شده و با آرد مخلوط می‎شود و باعث زیان و مریضی مردم می‎گردد، و باید آنان را وادار کند که گندمها را با دقت پاک کرده و بسیار غربال کنند.

در آسیابهایی که با چهارپا کار می‎کند آسیابانان باید حریم الهی را حفظ کرده و مراقب چارپایان خود باشند و در هر شبانه روز به اندازه کافی به آنها استراحت بدهند؛ زیرا آنان نیز نیاز به استراحت دارند.

محتسب باید ترازو و پیمانه های آسیابان را همواره مورد بازدید قرار دهد و از صحت آن اطمینان کامل داشته باشد."معالم القربة 89/ (=چاپ مصر 152).

22- حسبه بر نان پزان و نانوایان

در باب دوازدهم حسبه بر نان پزان و نانوایان را یادآور شده و می‎نویسد:

"محتسب به آنان دستور می‎دهد که سقف تنورهای خود را بالا برده و دودکش های فراخی بر آن تعبیه نمایند و همچنین دکانهای خود را تمیز کرده و تنور ماله و آب آن را نظیف نگاه دارند و تغار و قدحها را پاکیزه شستشو دهند... و خمیرگیر هرگز نباید خمیر را با پاها و زانوها و آرنجهای خود درست کند؛ زیرا این کار توهین به غذاست، و بسا ممکن است عرق زیر بغل یا بدن او در غذا بیفتد، و خمیرگیر باید در موقع کار جامه ای با آستین های تنگ پوشیده و بر دهانش پارچه ای ببندد؛ زیرا ممکن است موقع حرف زدن یا عطسه کردن آب دهان یا خلط بینی اش در خمیر بیفتد، و نیز باید بر پیشانی خود دستار سفیدی ببندد تا اگر عرق کرد از افتادن در خمیر جلوگیری کند، و باید موهای دو دست خود را بگیرد که چیزی از آن در خمیر نیفتد، و در صورتی که خمیر را در روز

ناوبری کتاب