4- اقسام امر به معروف و نهی از منکر
الف - مواردی که مربوط به حقوق خداوند است.
ب - مواردی که مربوط به حقوق مردم میباشد.
ج - مواردی که مربوط به حقوق مشترک میان خدا و خلق است.
مواردی که مربوط به حقوق خداوند است دو قسم است:
قسمتی که باید آن فریضه الهی در شکل جماعت برگزار گردد، مانند اقامه نماز جمعه در مناطق مسکونی، پس در صورتی که تعداد مردم منطقه مسکونی به اندازه ای باشد که بتوان با آنها نماز جمعه را برپا داشت واجب است آنان را وادار به اقامه نماز جمعه بنماید، و در صورت اخلال و سستی در اقامه آن آنان را تأدیب نماید... ولی نماز جماعت و اذان گفتن به منظور اعلان اوقات در مساجد، از شعائر اسلامی و از علائمی است که رسول خدا(ص) با آن در میان جوامع اسلامی و غیر آن فرق گذاشته است. بنابراین اگر اهالی یک محل یا شهری اقامه نماز جماعت را در مساجد تعطیل کنند و اذان را در اوقات نماز ترک نمایند، بر محتسب وظیفه است که آنان را امر به گفتن اذان و اقامه جماعت در مساجد بنماید.
اما اگر بعضی از افراد مردم گاهی نماز جماعت و اذان و اقامه گفتن را ترک کرده و آن را عادت خود نکرده باشند، محتسب وظیفه ندارد که متعرض آنان بشود؛ زیرا نماز جماعت و اذان و اقامه از امور مستحبی است که با عذری استحباب آن ساقط میشود، مگر در مواردی که عادت به ترک جماعت و اذان بکنند و یا موجبات شک و بی اعتنایی به نماز یا دین در میان باشد، در این صورت بازداشتن آنها از سهل انگاری در این مستحبات مصلحت داشته و عبادت است، البته اخطار و ترسانیدن باید به موازات شواهد حال وی باشد؛ در این زمینه روایت از رسول خدا(ص) آمده است که فرموده اند:
.jpg)
