ب: ممکن است بگوییم: اگر بر منکراتی که مورد قبول همه فقهاست عارف باشد چنین شرطی درباره او لازم نباشد."احکام السلطانیه 284/
بیان ماوردی نیز در الاحکام السلطانیة به همین منوال است.احکام السلطانیه ماوردی 240/؛ چنانچه پیش از این نیز اجمالا یادآور شدیم ماوردی درسال 450 ه' وفات کرده و ابویعلی در سال 458؛ و با توجه به تشابه مباحث و عبارتهای این دو کتاب با یکدیگر به نظر میرسد ابویعلی با برخی تغییرات جزئی مطالب را از ماوردی اقتباس و یا به تعبیر رساتر رونویسی کرده است، با این تفاوت که ماوردی شافعی مسلک بوده و ابویعلی حنبلی مذهب؛ و به همین جهت دیدگاههای آنها در برخی موارد متفاوت است، و ما در موارد مختلف عبارت هر یک از آنهاراکه رساتر و کاملتر بوده است نقل کرده ایم. (الف - م، جلسه 199 درس)
البته ما در بعضی از موارد نه گانه مذکور نظر موافقی نداریم، مخصوصا در وجه دوم و ششم، چنانچه جهت آن پوشیده نیست.در وجه دوم اشکال این است که اگر متطوع در موردی بداند مثلا محتسب به دلایلی نمی تواند وظیفه خود را انجام دهد، یا در صورت عدم دخالت وی کشت و کشتار میشود، آیا باز میتواند بی تفاوت بدون دخالت و نهی از منکر کردن از کنار آن بگذرد؟ اشکال وجه ششم نیز این است که اگر متطوع بتواند با کمک طلبیدن از افرادی امر به معروف و یا نهی از منکر بکند، چه اشکالی دارد که از دیگران کمک بگیرد؟ مگر اینکه گفته شود: محتسب متکی به قدرت حکومت است و در صورت درگیری پشتوانه دارد، اما متطوع از چنین پشتوانه ای برخوردار نیست ! (الف - م، جلسه 199 درس)
جهت یازدهم: برخی از موارد که رسول خدا(ص) یا امیرالمؤمنین (ع)
حسبه را شخصا به عهده گرفته یا به عهده دیگری گذاشته اند
1- چنانچه پس از این در فصل احتکار خواهد آمد:
.jpg)
