صفحه ۴۰۱

دلالت دارد بر مذمت کسی که به آنچه امر می‎کند عمل نمی کند، نه اینکه امر به معروف بر وی واجب نباشد، و در آیه دوم احتمال می‎رود که مذمت به خاطر این باشد که می‎گوید این کار کار ماست، یا جمله ای مشابه آن و حال آنکه آن کار را انجام نداده است، و در سوم [روایات ] اشاره است به اینکه امام باید همه مراتب امر به معروف و نهی از منکر را اقامه کند، و پیشوایان جور را که به لباس پیشوایان عدل درآمده اند مورد تعرض قرار بدهد. همه اینها [جوابهای سه گانه ] به خاطر این است که دلایل امر به معروف و نهی از منکر چه در کتاب و چه در سنت و چه در اجماع همه مطلق است و مقید به شرط عدالت نشده است، بلکه ظاهر کلمات اصحاب که شرایط را منحصر در چهار چیز دانسته اند این است که شرط دیگری معتبر نیست."جواهر ‏373/21

از ارشاد دیلمی از پیامبراکرم (ص) نیز نقل شده است که شخصی به آن حضرت عرض کرد: ما امر به معروف نمی کنیم تا اینکه همه معروفها را عمل کنیم، و نهی از منکر نمی کنیم تا اینکه همه منکرات را خود ترک نماییم؛ حضرت فرمود:

"خیر بلکه امر به معروف کنید اگرچه همه کارهای نیک را انجام نمی دهید، و نهی از منکر کنید اگرچه خود همه منکرات را ترک نکرده اید."لا، بل مروا بالمعروف و ان لم تعملوا به کله و انهوا عن المنکر و ان لم تنتهوا عنه کله. (وسائل ‏420/11، ابواب امر و نهی، باب 10، حدیث 10)

در کتاب "معالم القربه" از ابن عباس از پیامبراکرم روایت شده است که فرمود:

"امر به معروف کنید اگرچه به همه معروفها عمل نمی کنید، و نهی از منکر کنید اگرچه از همه بدیها دست نکشیده اید."مروا بالمعروف و ان لم تعملوا به کله و انهوا عن المنکر و ان لم تنتهوا عنه کله. (معالم القربه 17/ چاپ مصر 64/)

شرایط امر به معروف و نهی از منکر در کتاب "کشف الغطاء"

کتاب کشف الغطاء در بیان شرایط امر به معروف و نهی از منکر می‎نویسد:

"و واجب است امر به واجب و نهی از کارهای حرام، به صورت وجوب کفایی بر

ناوبری کتاب