آیت‌الله منتظری

دلایل اعتبار اعلمیت

دلایلی که بر اعتبار اعلمیت در قاضی به آن استدلال شده چند است:

دلیل اول: [اصل عدم حاکمیت یک شخص بر شخص دیگر].

اشکالی که به این دلیل وارد می‎گردد این است که "اصل" نمی تواند در مقابل دو دلیل منکرین مقاومت کند.زیرا دو دلیل ذکر شده درحقیقت اماره است و اماره بر اصل قطعا مقدم است. (مقرر)

دلیل دوم: آنچه در جواهر آمده است که:

اشکالی که به سخن ایشان وارد است این است که اجماع مفیدی در این ارتباط به اثبات نرسیده، بلکه آنچه قطعی است این است که چنین اجماعی وجود نداشته؛ چرا که این مسأله در کتابهای قدمای اصحاب ما اصلا عنوان نشده و پیش از این نیز گفته شد که مقبوله و سایر روایات شامل اعلم و غیر اعلم می‎شود، و سیره نیز بر همین استقرار یافته است. و مؤید همین معنی است آنچه در دروس آمده که می‎فرماید: "اگر امام در مکانی حضور یافت و نزاع و مرافعه ای به نزد وی برده شد، وی می‎تواند قضاوت در آن را به دیگری ارجاع دهد اجماعا، همانا پیامبر(ص) در موارد مختلف حل و فصل مرافعات را به علی (ع) ارجاع می‎فرمود."دروس 171/

و باز در جواهر [در همین ارتباط] می‎فرماید: "اجماعی که از محقق ثانی حکایت شده تحقق نیافته، و اجماع مورد ادعای سید مرتضی نیز مربوط به پیروی و تقلید از