12- در خبر هشام بن حکم از امام صادق (ع) آمده است:
"پیامبرخدا(ص) فرمود: من با بینه [دلیل و شاهد] و قسم های بین شما قضاوت میکنم، و برخی ازشما در چرب زبانی و اقامه دلیل واردتر از دیگران هستید، پس هر کس (از این طریق) قسمتی از مال برادرش را به چنگ آورد با این کار قطعه ای از آتش را به چنگ آورده است."قال رسول الله (ص): انما اقضی بینکم بالبینات و الایمان و بعضکم الحن بحجته من بعض، فایما رجل قطعت له من مال اخیه شیئا فانما قطعت له به قطعة من النار. (وسائل 169/18، ابواب کیفیة الحکم، باب 2، حدیث 1)
در متن عربی این روایت واژه "الحن از ماده لحن الرجل" - از باب علم - است که به معنی کسی است که در اقامه دلیل خویش از دیگران زیرکتر و واردتر است.
13- در سنن ابی داود با ذکر سند از ام سلمه روایت شده که گفت: پیامبرخدا(ص) فرمود:
"من نیز چون شما بشری هستم، شما نزاعی را نزد من میآورید و بسا برخی از شما در اقامه دلیل خویش زیرکتر از دیگری است و من طبق آنچه از وی میشنوم به نفع وی قضاوت میکنم، پس کسی که من در قسمتی از حق برادرش به نفع وی قضاوت کرده ام [که خود طبعا بدان آگاه است ] نباید در آن تصرف کند، که من قطعه ای از آتش را برای وی جدا کرده ام."انما انا بشر، و انکم تختصمون الی و لعل بعضکم ان یکون الحن بحجته من بعض فاقضی له علی نحو ما اسمع منه، فمن قضیت له من حق اخیه بشئ فلا یأخذ منه شیئا فانما اقطع له قطعة من النار. (سنن ابی داود 270/2، کتاب الاقضیه، باب قضاء القاضی اذا اخطاء)
این روایت را مالک نیز در اول باب قضاوت کتاب الموطاء خویش از ام سلمه از آن حضرت (ص) روایت کرده است.الموطاء 106/2، کتاب الاقضیة، باب الترغیب فی القضاء بالحق.
از سوی دیگر پیامبرخدا(ص) نیز قاضی هائی را به نواحی مختلف اعزام میفرمود، و آنان به نصب و امر وی انجام این مهم را به عهده میگرفتند؛ که در ادامه نمونه هایی را یادآور میشویم:
.jpg)
