صفحه ۲۲۴

«1- یکی از آنان مصعب بن عمیربن هاشم بن عبدمناف بود. در سیره ابن اسحاق آمده است: چون پیامبر(ص) از بیعت کسانی که در عقبه اولی با وی بیعت کرده بودند - و تعداد آنان دوازده نفر بود - فراغت یافت، مصعب را به همراه آنان فرستاد و به وی دستور داد که قرآن را برای آنان قرائت کند و اسلام را به آنان تعلیم دهد و آنان را با عمق مسائل دینی آشنا کند، و وی در مدینه معلم قرآن نامیده می‎شد. و در استبصار از ابن قدامه مقدسی آمده است: چون مصعب بن عمیر به مدینه آمد بر اسعد بن زراره وارد شد، آنگاه به همراه وی به خانه های انصار می‎رفت و قرآن را بر آنان تلاوت می‎کرد، و به اطاعت خداوند - عزوجل - دعوتشان می‎نمود؛ پس به دست آن دو، گروهی اسلام آوردند که از جمله آنان سعد بن معاذ و اسید بن حضیر و دیگران بودند.

2- و دیگری معاذ بن جبل است. در کتاب اکتفاء آمده است: پیامبرخدا(ص) عتاب بن اسید را بر مکه به جای خویش گماشت و معاذ بن جبل را در کنار وی قرار داد تا مردم را در امر دین آگاه کرده و قرآن را به آنان بیاموزد. و در استیعاب آمده است: پیامبرخدا وی [معاذ بن جبل ] را قاضی منطقه جند در حوالی یمن قرار داد تا به مردم قرآن و احکام اسلام را بیاموزد و بین آنان قضاوت کند، و وی را در سال فتح مکه مسؤول گردآوری صدقات از مأمورین گردآوری زکات در یمن نمود.

3- دیگری عمرو بن حزم خزرجی است. در کتاب استیعاب آمده: آن حضرت (ص) وی را بر نجران گماشت تا مردم را با دین آشنا کرده و به آنان قرآن بیاموزد و مالیاتهایشان را گردآوری کند، و این در سال دهم (هجرت) بود، پس از آنکه خالد بن ولید را به آن سامان اعزام نمود و آنان اسلام را پذیرفته بودند، و برای وی نامه ای (به دستور پیامبر) نوشت که در آن واجبات و مستحبات و صدقات [امور اقتصادی و مالی ] و دیات [مسائل حقوقی و جزائی اسلام ] آمده بود.

4- و دیگری ابوعبیدة بن جراح است. احمد در کتاب مسند خویش به نقل از انس می‎گوید: چون اهل یمن خدمت رسول خدا(ص) رسیدند عرض کردند: به همراه ما کسی را فرست که سنت و اسلام را به ما بیاموزد. آن حضرت دست ابوعبیدة بن جراح را گرفت و فرمود: "این امین این امت است" و وی را فرمانروای شام گردانید. پس فتح بیشتر نواحی شام به دست وی انجام گرفت.

5- و دیگری رافع بن مالک انصاری است. شرح حال وی در الاصابة آمده است، در آن کتاب از ابن اسحاق نقل شده که وی اولین کسی بود که سوره یوسف را به مدینه برد

ناوبری کتاب