صفحه ۲۲۰

به جای خویش در مدینه معین می‎فرمود؛ از آن جمله: در جنگ "ودآن" سعد بن عباده، و در جنگ "بواط" سعدبن معاذ را به جای خویش گماشت، و آنگاه که به منظور تعقیب کرز بن جابر فهری از مدینه خارج شد زید بن حارثه را معین فرمود. و در جنگ "ذی العشیرة" ابوسلمة بن عبدالاسد مخزومی را، و در جنگ "بدر" که به قتال انجامید ابولبابة بن عبدالمنذر عمری را، و در جنگ "سویق" ابولبابة بن عبدالمنذر عمری را، و در جنگ "کدر" ابن ام مکتوم معیصی را، و در جنگ "ذی امر" عثمان بن عفان را، و در جنگ "بحران" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "احد" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "حمراء الاسد" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "بنی نضیر" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "بدر" که به جنگ نینجامید عبدالله بن رواحة را، و در جنگ "ذات الرقاع" عثمان بن عفان را، و در جنگ "دومة الجندل" سباع بن عرفطة را، و در جنگ "مریسیع" زیدبن حارثة را، و در جنگ "خندق" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "بنی قریظه" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "بنی لحیان" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "الغابة" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "حدیبیة" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "خیبر" سباع بن عرفطة غفاری را، و آنگاه که برای "انجام عمره" خارج شد أبارهم غفاری را، و در جنگ "فتح وحنین" و "طائف" ابن ام مکتوم را، و در جنگ "تبوک" ابن ام مکتوم را، و برخی گفته اند: محمد بن مسلمه اشهلی را، و آنگاه که آن حضرت (ص) برای حج (حجة الوداع) از مدینه خارج شد ابن ام مکتوم را."مغازی 7/1

و در کتاب تراتیب الاداریة آمده است:

"پیامبر مصطفی (ص) در همه جنگ های خویش کسی را به جای خویش می‎گمارد، و آخرین آن جنگ ها جنگ تبوک بود که محمد بن مسلمة انصاری را معین فرمود."

و در کتاب الاصابة به نقل از ابن عبدالبر و جماعتی از اهل علم که به تاریخ و انساب آگاهی دارند می‎نویسد:

"پیامبراکرم (ص) سیزده مرتبه ابن مکتوم را به جای خویش گماشت، حتی در تبوک و حجة الوداع و همچنین جنگ بدر؛ سپس ابولبابة را هنگامی که وی را از وسط راه بازگردانید."

باز در همین کتاب در شرح حال "جعال بن سراقة ضمری" به نقل از ابن اسحاق

ناوبری کتاب