صفحه ۲۰۰

کسانی که از نظر فکر و نفوذ اجتماعی کمتر از آنان نیستند، و در مقابل بار گناهان آنان را بردوش ندارند، از کسانی که با ستمگران در ستمشان همکاری نکرده و در گناه شریک آنان نبوده اند، اینان هزینه شان بر تو سبک تر و همکاریشان با تو بهتر است،... و هرگز نباید افراد نیکوکار و بدکار در نظرت مساوی باشند؛ زیرا این کار سبب می‎شود افراد نیکوکار در نیکوکاری بی رغبت شوند، و بدکاران در عمل بد تشویق گردند! هر یک از اینها را مطابق کارش پاداش ده...

فرمانده سپاهت را کسی قرار ده که در پیش تو نسبت به خدا و پیامبر و امام تو از همه خیرخواهتر و پاک دلتر و عاقلتر باشد، از کسانی که دیر خشم می‎گیرند و عذر گناه می‎پذیرند، نسبت به ضعفا مهربان و در مقابل زورمندان سرسخت وپرقدرتند، از کسانی که مشکلات آنان را از جای به در نمی برد، و ضعف آنان را بزانو در نمی آورد، سپس روابط خود را با افراد باشخصیت و اصیل و خاندانهای صالح و خوش سابقه برقرار ساز، آنگاه با مردمان شجاع و سخاوتمند و افراد بزرگوار؛ چرا که آنان کانون کرم و جویبار نیکی هستند...

آنگاه در کارهای کارمندانت بنگر! و آنان را با آزمایش و امتحان به کار وادار، و از روی تمایل شخصی و دور از عدالت و یا ترجیح مصالح خود بر دیگران افراد را به کار مگمار؛ زیرا این دو کانونی از شعبه های جور و خیانت است، و از میان آنها افرادی که با تجربه تر و پاکتر و پیشگامتر در اسلامند برگزین؛ زیرا اخلاق آنها بهتر و خانواده آنها پاکتر، و همچنین کم طمع تر و در سنجش عواقب کارها بیناترند، پس حقوق کافی به آنها بده زیرا این کار آنان را در اصلاح خویش تقویت می‎کند، و از خیانت در اموالی که زیردست آنان است بی نیاز می‎سازد، و این حجتی بر آنان است اگر از دستورت سرپیچی کنند یا در امانت تو خیانت ورزند... .

سپس در وضع منشیان و کارمندانت دقت کن و کارهایت را به بهترین آنها بسپار، و نامه های سری و نقشه ها و طرح های مخفی خود را در اختیار کسی بگذار که دارای اساسی ترین اصول اخلاقی باشد! از کسانی که موقعیت و مقام آنان را مست و مغرور نسازد که در حضور بزرگان و سران مردم نسبت به تو مخالفت و گستاخی کنند، و در اثر غفلت در رساندن نامه های کارمندانت به تو، و گرفتن جوابهای صحیحش از تو کوتاهی ننمایند... .

پس در انتخاب این منشیان هرگز به فراست و خوشبینی و خوش گمانی خود تکیه

ناوبری کتاب