صفحه ۱۴۴

مفهوم "کلاله"کلمه "کلالة" در سوره نساء آیه 12 در ارتباط با تقسیم ارث... و ان کان رجل یورث کلالة ... و نیز آیه 176 همین سوره: یستفتونک قل الله یفتیکم فی الکلالة ... مطرح شده است و مراد از آن چنانچه برخی از مفسرین گفته اند: برادر و خواهر پدری یا برادر و خواهر پدری و مادری میت است، برخی نیز گفته اند: مراد خود میت است که این گونه باشد. (مقرر) پرسش شد، وی گفت:

"در این مورد من نظر خودم را می‎گویم، اگر درست است از جانب خدای لاشریک له است، و اگر اشتباه است از سوی من و از شیطان است و خدا از آن مبراست؛ به نظر من کلاله به [وارث ] غیر از پدر و اولاد میت گفته می‎شود."الدر المنثور ‏250/2 قابل توجه است که در این روایت ابوبکر خود اعتراف می‎کند که ممکن است اشتباه بکند ولی برخی افراد کاسه داغتر از آش می‎شوند و همه اعمال و گفتار صحابه را صحیح و حجت می‎دانند. (الف - م، جلسه 131 درس)

5- عمر به کاتب خود گفت:

"بنویس: این آن چیزی است که به نظر عمر می‎رسد، اگر درست است از جانب خداست و اگر خطاست از اوست."المحصول، اثر امام فخر رازی / قسمت سوم از جزء دوم / ص 70 (در مباحث اجتهاد).

6- ابن مسعود در مورد مفوضه [زنی که مهر خودش را به شوهرش بخشیده ] گفت:

"در این مورد من نظر خودم را می‎گویم، اگر درست است از سوی خداست و اگر اشتباه است از من و از شیطان است، و خدا و رسولش از آن بیزار هستند."المحصول، اثر امام فخر رازی / قسمت سوم از جزء دوم / ص 71 (در مباحث اجتهاد).

7- در کنزالعمال آمده است:

"ای عمرو، بین آن دو قضاوت کن، اگر بین آنان (درست) قضاوت کردی برای تو ده حسنه است و اگر اجتهاد کردی و به خطا رفتی برای تو یک حسنه است."کنزالعمال ‏99/6، قسمت اقوال، کتاب الامارة و القضاء، باب 2، حدیث 15018

8- باز در همان کتاب آمده است:

"اجتهاد کن، اگر به واقع رسیدی برای تو ده حسنه است و اگر به خطا رفتی برای تو یک حسنه."کنزالعمال ‏99/6، قسمت اقوال، کتاب الامارة و القضاء، باب 2، حدیث 15019

9- باز در همان کتاب از موسی بن ابراهیم، از مردی از آل ربیعه آمده است که

ناوبری کتاب