البته شایان ذکر است که محل بحث از این گونه مسائل علم کلام و علم اصول فقه است، و غرض ما در اینجا جز اشاره اجمالی به این مطلب نبوده است که بجاست در جای خود مورد مطالعه قرار گیرد.
5- استنباط و اجتهاد
در بیان معنی استنباط در کتاب لسان العرب آمده است:
"نبط الماء ینبط و ینبط نبوطا، یعنی سرچشمه آب آشکار شد، و هر چیزی را که آشکار کنند انبط گویند، و از شخصی علم یا خبر یا مالی را استنباط کرد: یعنی از او بیرون کشید، و استنباط همان استخراج است، و فقیه استنباط کرد، یعنی با اجتهاد و فهم خود باطن یعنی فقه را از ادله و ظواهر استخراج کرد، خداوند - عزوجل - میفرماید: لعلمه الذین یستنبطونه منهم."لسان العرب 410/7
چنانچه از این تعابیر استفاده میشود گویا حکم خداوند - متعال - آب حیات یا چیز بسیار گرانبهائی است که در اعماق مصادر و منابع خود مدفون است و فقیه آن را استخراج میکند.
و اما در مورد مفهوم اجتهاد در کتاب لسان العرب آمده است:
.jpg)
