صفحه ۱۰۷

"پس خداوند برای آنان سرپرستی قرار داد که از فساد بازشان دارد، و حدود و احکام را در بینشان اقامه کند... آنگاه مردم به وسیله وی با دشمنانشان قتال و مبارزه کنند و مالیاتشان را تقسیم کنند، و او نماز جمعه و جماعت آنان را اقامه کند و افراد ظالم و ستمگرشان را از تعدی به افراد مظلوم و ستمدیده باز دارد."فجعل علیهم قیما یمنعهم من الفساد و یقیم فیهم الحدود و الاحکام... فیقاتلون به عدوهم و یقسمون به فیئهم و یقیم لهم جمعتهم و جماعتهم و یمنع ظالمهم من مظلومهم. (عیون اخبارالرضا ‏101/2، باب 34، حدیث 1)

3- در خبر محکم و متشابه از امیرالمؤمنین (ع) آمده است:

"مردم به ناچار نیازمند به رهبرند که حکومت آنان را برپای دارد، آنان را امر و نهی کند، حدود را در بینشان اقامه کند و با دشمنانشان بجنگد، غنایم را در بینشان تقسیم کند و واجبات دینی را بر آنان واجب نماید، و درهای آنچه را به صلاحشان است بر آنان بگشاید و از آنچه به زیانشان است آنان را برحذر دارد..."لابد للامة من امام یقوم بامرهم، فیأمرهم و ینهاهم و یقیم فیهم الحدود و یجاهد فیهم العدو و یقسم الغنائم و یفرض الفرائض و یعرفهم ابواب ما فیه صلاحهم و یحذرهم ما فیه مضارهم. (محکم و متشابه 50/؛ و نیز بحارالانوار ‏41/90 = چاپ ایران ‏41/93)

4- در خبر سلیم از حضرت امیر(ع) روایت شده که فرمود:

"برای خویش برگزینند پیشوایی پاکدامن، دانا، پرهیزکار و آگاه به قضاوت و سنت که امور آنان را منظم نماید و در بینشان حکومت کند، و حق ستمدیدگان را از ستمگران باز ستاند، و مرزهای آنان را حفاظت و مالیاتشان را گردآوری و حجشان را اقامه (در بحار آمده: حج و جمعه آنان را اقامه) و بدهی های مالی آنان را وصول کند."یختاروا لانفسهم اماما عفیفا عالما ورعا عارفا بالقضاء و السنة یجمع امرهم و یحکم بینهم، و یاخذ للمظلوم من الظالم حقه، ویحفظ اطرافهم و یجبی فیئهم و یقیم حجهم (حجهم و جمعتهم - بحار) و یجبی صدقاتهم. (کتاب سلیم بن قیس 182/)

و روایت های دیگری از این قبیل که در بیان واجبات و تکالیف امام وارد شده و از آنها استفاده می‎گردد که امام و حاکم مسؤول اصلی در جامعه است و همه کارها و مسؤولیت ها به وی متوجه است.

5- باز گواه بر همین است آنچه کلینی به سند خویش از معلی بن خنیس روایت نموده که گفت: روزی به امام صادق (ع) عرض کردم: فدایت گردم، من به یاد بنی فلان

ناوبری کتاب