صفحه ۹۷

جمع آوری زکات و مالیات و اداره امور مسلمین فرماندار و والی به شهرها و قبایل اعزام می‎دارد و...

پیامبر(ص) در مدت نسبتا کوتاه حیات خود در مدینه، چنان الگو و نمونه ای از حکومت به وجود آورد که نمونه آن را در ساده زیستی، گسترش عدالت، آزادگی، مساوات و فداکاری و ایثار هنوز تاریخ به خود ندیده است. این مطلبی است که حتی مورخین غیرمسلمان به آن اعتراف نموده اند، این سیره پیامبراکرم (ص) در زمان حیاتش بود.

پس از وفات آن حضرت (ص) نیز هیچ یک از مسلمانان در ضرورت و وجوب تشکیل حکومت اسلامی و نیاز جامعه به امامت و رهبری شک نکرده و تردیدی به خود راه نداده اند، تنها اختلاف نظر بین فرقه های مختلف اسلامی در این بوده است که آیا پیامبراکرم (ص) پس از خود امیرالمؤمنین (ع) را به عنوان والی و حاکم مسلمین تعیین نموده یا اینکه تعیین خلیفه را به مسلمانان واگذار نموده است؛ طبق نظر برادران اهل سنت، تعیین خلیفه به شورا و گزینش اهل حل و عقد واگذار گردیده اما به عقیده ما - شیعیان امامیه - پیامبراکرم (ص) که خود دارای مقام ولایت و مصداق (النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم) بود، امیرالمؤمنین (ع) را در عید غدیرخم و مواردی دیگر برای این مقام تعیین و منصوب فرمود و پس از آن حضرت نیز امامت و خلافت، حق اهل بیت پیغمبر یعنی یازده نفر ائمه معصومین (ع) است.

در زمان غیبت نیز این مسؤولیت به صالح ترین فرد جامعه یعنی فقیه جامع الشرایط واگذار شده، که تفصیل آن در بحثهای آینده خواهد آمد. از سوی دیگر حکومت اسلامی از جهات مختلف از سایر حکومتها به ویژه حکومت دموکراسی رایج غربی جدا و متمایز می‎گردد، که از باب نمونه به دو جهت بارز و آشکار آن اشاره می‎کنیم:

1 - در حکومت اسلامی واجب است حاکم و زمامدار از داناترین، عادل ترین و پارساترین مردم بوده و نسبت به اداره امور جامعه از بصیرت و هوشیاری و توانایی لازم برخوردار باشد، که به اعتقاد ما مصداق چنین شخصی در زمان پیامبراکرم (ص) بر طبق آیه شریفه (النبی اولی بالمؤمنین من انفسهم)احزاب (33): 6. شخص آن حضرت و پس از وی حق ائمه معصومین (ع) است، و در زمان غیبت این مقام حق ولی فقیه عادلی است که به مسائل و مشکلات و نیازهای زمان خویش آگاه و به اداره امور و مسائل مستحدثه بصیر و نسبت به مردم مهربان و حافظ حقوق آنان حتی اقلیتهای غیرمسلمان باشد و مسلمانان مجاز نیستند شخص دیگری را که فاقد چنین ویژگی هایی است به امامت و رهبری خود برگزینند.

2 - ویژگی دیگر اینکه حکومت اسلامی با تمام تشکیلات قوای مقننه، قضائیه و مجریه خود باید منطبق بر موازین و معیارهای اسلام و قوانین عادلانه ای از جانب خداوند - که از هر جهت به مصالح خلق آگاه است - باشد و تخلف از این اصل کلی در حکومت اسلامی جایز نیست. پس در حکومت اسلامی در حقیقت حاکم خداوند است و امام جامعه نظرات و دستورات وی را در بین مردم اجرا می‎کند. از این حکومت حکومت "تئوکراسی" - حکومت قانون الهی بر مردم - نیز نام برده شده

ناوبری کتاب