در بسیاری از مواقع در جلسات درس دیده شده که معظم له با پژوهش درباره یک راوی بخصوص و پیگیری این مطلب که وی به کدام طبقه رجال تعلق دارد، انتساب و یا عدم انتساب آن را به یکی از ائمه (ع) مورد تأئید و یا تردید قرار میدهند؛ که این تسلط گسترده به طبقات رجال حدیث، در استنباط اصولی و درست احکام شرعی از منابع اولیه آن بسیار مؤثر است.
6 - توجه به شرایط صدور روایات: حضرت آیت الله العظمی منتظری در مقام بررسی روایات و احادیث، معمولا کوشش میکنند زمان دقیق و شرایط اجتماعی، سیاسی حاکم بر زمان صدور روایت را نیز به دست آورند، و از این طریق مسائل بسیاری را مانند اینکه آیا روایات در شرایط تقیه بیان شده یا در شرایط عادی، ناظر به فتاوای مخالف و یا درباری آن زمان بوده یا نه، نیز مورد بررسی و نتیجه گیری قرار میدهند. به عنوان مثال ایشان در درس خارج فقه درس خارج فقه، مورخ 1366/12/3، درباره اینکه آیا "فئ" نیز مانند غنیمت و غیره "خمس" دارد یا نه، روایتی را از وسائل الشیعه به نقل از تفسیر عیاشی نقل کردند که ظاهر روایت عیاشی این بود که در فئ نیز مانند غنیمت خمس وجود دارد. اما این حدیث عیاشی تعارض داشت با احادیث دیگری که میگویند در فئ خمس نیست.
ایشان در مقام حل تعارض این روایات و کشف منشاء آن، هم از مطالعه تطبیقی و مقارن فقه مذاهب اسلامی استمداد گرفتند، و هم از شیوه "لزوم توجه به شرایط صدور روایت" و با تحقیقات و بحث های مفصلی که انجام دادند نتیجه گرفتند که روایت مرسله تفسیر عیاشی، گذشته از ضعف سند در مقام محاجه بوده و نمی توان به آن استناد کرد.
7 - توجه به سیر تاریخی فتاوای فقهی: بیشتر فتاوای فقهی مورد اختلاف دارای تاریخچه ای بخصوص بوده و سیر تاریخی ویژه ای را در طول زمان پشت سر گذاشته است. توجه به این سیر تاریخی و پیگیری علمی دقیق و تطبیقی آن در طول زمان، روشنگر بسیاری از حقایق است و میتواند در استنباط صحیح احکام بسیار مؤثر واقع شود؛ حضرت استاد این شیوه را در تحقیقات فقهی خود معمول میدارند. از باب نمونه ایشان در رابطه با حکم "جهاد ابتدایی" در زمان غیبت حضرت ولی عصر(عج) و اینکه فتوا به حرمت آن از چه زمانی در کتب فقهی شیعه راه یافته، تحقیقاتی را مطرح نموده و در این زمینه نتایج قابل توجهی گرفته اند. و ویژگی های دیگری از این قبیل که باید به صورت مستقل به تفصیل مورد بررسی قرار داده شود.برای آشنایی بیشتر با مشی فقهی حضرت آیت الله العظمی منتظری به کتاب ارزشمند قدوة الفقهاء نوشته فاضل ارجمند حجة الاسلام علی کورانی مراجعه فرمایید.
.jpg)
