اظهارنظر فرموده است؛ و آن مباحث را میتوان نخستین نوشته معظم له در باب فقه حکومتی اسلام به شمار آورد. معظم له بعد از نگارش کتاب یاد شده، همت عالی خود را در بررسی تهذیب و تدریس فقه مالی و اقتصادی اسلام به کار برده و کتابهای ارزشمندی همچون کتاب الخمس و الانفال کتاب الخمس والانفال از طرف انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین قم چاپ شده است. و کتاب الزکاة کتاب الزکاة از طرف مرکز نشر دفتر تبلیغات اسلامی قم چاپ شده است. را تدریس و سپس تدوین و منتشر فرمودند. چنانکه مباحث مفصلی را نیز در زمینه مباحث کیفری و جزایی فقه حکومتی اسلام یعنی حدود و تعزیرات، تدریس و سپس به صورت کتاب مستقلی به نام کتاب الحدود منتشر فرمودند.کتاب الحدود توسط انتشارات دارالفکر قم به چاپ رسیده است. فقیه عالیقدر علاوه بر کتابهای حوزه ای یاد شده، ضمن پیامها، بیانیه ها و خطابه هایی که در دوران قبل و بعد از انقلاب اسلامی برای روحانیون، مردم و مسؤولین کشور ایراد فرموده اند، بسیاری از خطوط فکری و فقهی مربوط به حکومت اسلامی، ولایت فقیه و کیفیت اداره اسلامی یک جامعه مسلمان را تشریح و تبیین فرموده اند که مجموع آنها بیش از چند صد ساعت نوار است و برخی از اینها نیز تحت عنوان پیامهای فقیه عالیقدر آیت الله منتظری به چاپ رسیده است.
معظم له یک سلسله بحثهای عمیقی نیز روی "نهج البلاغه" انجام داده و حدود سیصد ساعت نوار در این زمینه ضبط و برخی از آنها نیز به صورت کتاب منتشر شده است. این سلسله درسهای نهج البلاغه نیز دارای عناصر و مواد فراوانی از فقه سیاسی و حکومتی اسلام هستند. لکن اینها همه آثار علامه بزرگوار و فقیه عالیقدر آیت الله منتظری در زمینه فقه حکومتی اسلام نیست، بلکه عظیم ترین و بی سابقه ترین اثر او در این زمینه کتاب مفصل و چند جلدی موسوم به دراسات فی ولایة الفقیه و فقه الدولة الاسلامیة است که آن را در مدت بیش از چهار سال برای روحانیون و فضلای حوزه علمیه قم به صورت درس خارج تدریس فرموده اند؛ سپس شخصا مطالب آن را به قلم خود نوشته و تحت عنوان بالا منتشر کرده اند.
این کتاب ویژگی های زیادی دارد که هیچ یک از آثار و تألیفات قبلی مجموعه آنها را ندارد، برخی از ویژگی های مهم این کتاب را میتوان به گونه ذیل برشمرد:
1 - اسلوب و نظم و تبویب شیوا و فوق العاده و ادبیات عربی استوار و کم نظیری که در این کتاب به کار گرفته شده و در کتب مشابه دیده نمی شود.
2 - بحث مستقل و بی نظیری با بینش فقهی راجع به فلسفه سیاسی اسلام، در زمینه مربوط به منشاء پیدایش حکومت از نظر اسلام، که زمینه تدوین مفصل و جامع فلسفه سیاسی اسلام را پدید آورده است.
.jpg)
