آنگاه ابوالصلاح سخنان پرمایه و دلنشین خود را در دیگر زمینه های مربوط به مسائل امامت و حکومت ادامه میدهد و در نهایت لزوم استقرار حکومت عدل با امامت امام معصوم و یا نایب او که به نحوی حکومت و ریاستش به ریاست معصوم منتهی شود را نتیجه میگیرد.
آنچه بیان گردید تنها گوشه ای از آرا و فتاوای ابوالصلاح حلبی در فقه حکومتی است، و همین مقدار نشان میدهد که او یکی از پیشاهنگان تدوین فقه حکومتی اسلام و از بنیانگذاران "فلسفه سیاسی در اسلام" است.
6 - شیخ طوسی: ابوجعفر محمد بن حسن طوسی متولد 485 و متوفای 560 هجری، معروف به "شیخ الطایفه" از ارکان فقهای قدیم امامیه است که مدتی در بغداد زعامت حوزه علمیه را داشت، سپس در اثر برخی از حوادث اجتماعی و سیاسی مجبور به مهاجرت گشته و در نجف اشرف حوزه علمیه نجف را بنیانگذاری فرمود.
شیخ طوسی همانگونه که در حفظ، گسترش و انتقال میراث آل محمد(ص) به نسل های بعد در تمام فنون و رشته ها نقش اساسی داشته، در حفظ تداوم و بالندگی فقه حکومتی اسلام نیز مؤثر بوده است؛ هرچند که شیخ مبحث جدیدی در فقه حکومتی عنوان ننمود، لکن مانند شیخ مفید و دیگران در آثار خود به گونه پراکنده و مرسوم زمان، فتاوایی را در زمینه ولایت فقیه و فقه سیاسی اسلام بیان داشته که بسیار جالب هستند. او در کتاب مرجع و حدیثی مهم خود به نام تهذیب الاحکام، فصل مستقلی را به گردآوری و نقل روایات مربوط به "ولایت فقیه" و شؤون و اختیارات اجتماعی،
.jpg)
