آیت‌الله منتظری

5 - روایت فضل بن سلیمان

عن فضل بن سلیمان الکاتب قال: کنت عند ابی عبدالله (ع) فاتاه کتاب ابی مسلم فقال: "لیس لکتابک جواب اخرج عنا، فجعلنا یسار بعضنا بعضا فقال: ای شئ تسارون یا فضل، ان الله لا یعجل لعجلة العباد ولازالة جبل عن موضعه ایسر من ازالة ملک لم ینقض اجله. ثم قال: ان فلان بن فلان، حتی بلغ السابع من ولد فلان، فقلت: فما العلامة فیما بیننا و بینک جعلت فداک ؟ قال: لا تبرح الارض یا فضل حتی یخرج السفیانی فاذا خرج السفیانی فاجیبوا الینا - یقولها ثلاثا - و هو من المحتوم.وسائل ‏37/11، باب 13 از ابواب جهاد عدو، حدیث 5.

فضل بن سلیمان کاتب روایت می‎کند که من خدمت امام جعفرصادق (ع) بودم که نامه ای از ابومسلم [خراسانی ] خدمت آن حضرت آوردند، حضرت به آورنده نامه فرمود: برای نامه تو جوابی نیست، از پیش ما بیرون برو، در این زمان ما با یکدیگر به نحو نجوی و محرمانه (در گوش یکدیگر) سخن می‎گفتیم، حضرت فرمود: ای فضل، چه چیز به یکدیگر محرمانه و به صورت در گوشی می‎گویید؟ خداوند برای عجله بندگان کارها را جلو نخواهد انداخت، همانا از جا کندن کوهی آسانتر است از کنار زدن پادشاهی که هنوز مدت آن به پایان نرسیده است.

آنگاه فرمود: همانا فلان بن فلان تا اینکه به هفتمین نفر از فرزندان فلان (منصور عباسی) رسید. عرض کردم: فدایت شوم، پس علامت بین ما و شما (برای قیام) چیست ؟ فرمود: پیوسته همین طور خواهد بود ای فضل تا اینکه سفیانی خروج کند، پس هنگامی که سفیانی خروج کرد به طرف ما حرکت کنید - امام (ع) این کلام را سه مرتبه تکرار فرمود - و این از نشانه های حتمی است."

توضیح روایت

در توضیح روایت باید به چند نکته توجه نمود:

1 - ضعف سند روایت

سند این روایت تا برسد به فضل صحیح است اما راوی روایت فضل بن سلیمان کاتب از نویسندگان و کاتبهای دربار منصور و مهدی عباسی بوده که حساب خراج و مالیاتها را ثبت و ضبط می‎نموده است. علمای رجال درباره او نوشته اند که شخص