آیت‌الله منتظری

شوره زار است و نماز در آن جایز نیست، راه را ادامه دادیم تا به زمینی که خاک آن قرمز بود رسیدیم. حضرت به پسربچه ای که چند بزغاله را می‎چرانید نگاه کرد و فرمود: "لو کان لی شیعة بعدد هذه الجداء ما وسعنی العقود - اگر من به اندازه این بزغاله ها شیعه داشتم سکوت و نشستن برایم جایز نبود."

آنگاه از مرکب پیاده شدیم و نماز خواندیم، هنگامی که از نماز فارغ شدیم به بزغاله ها توجه نموده و آنها را شمارش کردم، دیدم تعدادشان هفده رأس است.کافی ‏242/2، کتاب الایمان والکفر، باب قلة عدد المؤمنین، حدیث 4.

ما این روایت را به صورت کامل یادآور شدیم؛ زیرا از آن وضعیت و شرایط امام (ع) و حدود ادراک سدیر و اندازه تشخیص وی در این گونه مسائل مشخص می‎گردد. و مراد امام (ع) از شیعه در این روایت، تنها کسانی که نامی از شیعه دارند نیست، بلکه مراد آن حضرت شیعه به معنی واقعی است، یعنی کسانی که تا مرحله مرگ و شهادت در همه موارد حاضرند پایدار بمانند و اینان به ویژه در آن زمانها بسیار کم یافت می‎شدند.

3 - در خبر معلی بن خنیس که در آینده نیز مطرح خواهد شد آمده است که گفت: نامه عبدالسلام بن نعیم و سدیر را همراه با نامه های افراد دیگری خدمت امام صادق (ع) بردم، در زمانی که صاحب پرچمهای سیاه [ ابومسلم خراسانی ] قیام کرده، ولی هنوز آثار حکومت بنی عباس ظاهر نشده بود.

در آن نامه ها نوشته شده بود: ما پیش بینی می‎کنیم که امر خلافت به شما واگذار شود، شما چه نظری دارید؟ حضرت با عصبانیت نامه ها را به زمین زد و فرمود: "اف، اف ما انا لهولاء بامام، اما یعلمون انه انما یقتل السفیانی ؟ اوه اوه، من امام اینان نیستم، آیا نمی دانند که باید سفیانی کشته شود؟" [ اشاره به اینکه علامت قیام قائم به حق، یکی کشته شدن سفیانی است.] وسائل ‏37/11، باب 13 از ابواب جهاد عدو، حدیث 8.

ظاهرا مراد از عبدالسلام بن نعیم که در این روایت آمده (همان عبدالسلام بن عبدالرحمن بن نعیم است که پیش از این گفته شد همراه با سدیر زندانی بوده و در اینجا به جد خود (نعیم) منسوب شده است. و مراد از "مسوده" پیروان ابومسلم خراسانی هستند که به خاطر سیاهی لباس ها و پرچم هایشان به "مسوده" - سیاه جامگان - شهرت یافته بودند. در این روایت باز ملاحظه می‎فرمایید که سدیر و سایر رفقای او به خاطر آگاه نبودن از شرایط جامعه و مقدار توانایی امام، و عدم درک صحیح از اهداف و مقاصد سیاه جامگان، پنداشته اند که زمینه برای بازگرداندن خلافت جامعه به صورت بالفعل به امام (ع) فراهم است. اما غافل از