صفحه ۳۵۴

از سوی دیگر مرحوم صدوق قسمتهایی از این روایت - صحیحه عیص - را در علل به صورت "نقل به معنی"وسائل الشیعه ‏38/11، باب 13 از ابواب جهاد عدو، حدیث 10 به نقل از علل 192 (چاپ دیگر577/). روایت کرده که پس از این به آن اشاره خواهد شد.

همه اینها مطالبی بود که به روایت اول این باب - یعنی به روایت صحیحه عیص بن قاسم - مربوط می‎گردید.

سخن در این روایت به درازا کشید و این بدان جهت بود که مسأله قیام زید با مسأله مورد بحث ما یعنی جواز قیام برای دفاع از حق در مقابل سلاطین جور، یا وجوب سکوت و سکون در برابر آنان، در ارتباط تنگاتنگی است.

در هر صورت با توجه به توضیحاتی که یادآور شدیم مشخص گردید که این صحیحه از ادله وجوب سکوت و سکون در زمان غیبت نیست بلکه از ادله عدم جواز قیام و خروج زیر پرچم کسی است که براساس باطل مردم را به قیام و شورش دعوت می‎کند و این مسأله ای است شایان ملاحظه و دقت.

2 - روایت مرفوعه ربعی

حماد بن عیسی از ربعی به صورت مرفوع (با حذف راوی روایت) از علی بن حسین امام سجاد(ع) روایت نموده که فرمود:

"والله لا یخرج احد منا قبل خروج القائم الامثله کمثل فرخ طارمن و کره قبل ان یستوی جناحاه فاخذه الصبیان فعبثوابه وسائل الشیعه ‏36/11، باب 13 از ابواب جهاد عدو، حدیث 2. به خدا سوگند هیچ یک از ما [ اهل بیت ] پیش از قیام قائم خروج نمی کند مگر اینکه مثل او مانند جوجه ای است که قبل از محکم شدن بالهایش از آشیانه پرواز نموده است در نتیجه کودکان او را گرفته و با او به بازی می‎پردازند."

ناوبری کتاب