صفحه ۳۰۹

دلیل هشتم: [ استدلال به روایت زراره، بنی الاسلام علی خمسة اشیاء]

مرحوم کلینی در اصول کافی از علی بن ابراهیم، از پدرش، و عبدالله بن صلت، همه از حماد بن عیسی، از حریز بن عبدالله، از زراره، از امام محمد باقر(ع) روایت می‎کند که آن حضرت فرمود:

"اسلام بر پنج چیز بنا شده است: بر نماز و زکات و حج و روزه و ولایت. زراره می‎گوید: عرض کردم: کدام یک از آنها افضل است، فرمود: ولایت افضل است، چون که آن کلید سایر اعمال است و والی همانا دلیل و راهنمای انجام آنهاست. سپس فرمود: شیرازه کار و قله و کلید و باب همه چیزها و رضایت خداوند در اطاعت از امام، پس از شناختن اوست. همانا خداوند عزوجل می‎فرماید: کسی که پیامبر را اطاعت کند خدا را اطاعت نموده، و کسی که پشت گردانید [ و از اطاعت پیامبر و امام سرپیچی نمود] ما تو را برای نگهداشتن آنها نفرستاده ایم." بنی الاسلام علی خمسة اشیاء: علی الصلاة و الزکاة و الحج و الصوم و الولایة ؛ قال زرارة، فقلت: وای شئ من ذلک افضل ؟ فقال: الولایة افضل؛ لانها مفتاحهن و الوالی هو الدلیل علیهن ثم قال: ذروة الامر و سنامه و مفتاحه و باب الاشیاء و رضا الرحمن الطاعة للامام بعد معرفته، ان الله عزوجل یقول: (من یطع الرسول فقد اطاع الله و من تولی فما ارسلناک علیهم حفیظا) (اصول کافی ‏18/2، کتاب ایمان و کفر، باب دعائم الاسلام، حدیث 5 و آیه شریفه: نساء (4): 80)

روایت فوق از جهت سند صحیحه است، و با دقت در مفهوم آن مشخص می‎شود که امام (ع) درصدد آن نیست که اصول دین و امور اعتقادی اسلام را بیان کند وگرنه به جای نماز و روزه و زکات و... توحید و نبوت و معاد را به عنوان زیربنای اعتقادی اسلام بیان می‎فرمود؛ با اینکه روایت کارهای اجرایی و اصول عملی اسلام را مطرح کرده است، بنابر این ولایت نیز در اینجا یک امر اجرایی و عملی به مفهوم همان تشکیلات حکومت اسلامی و اطاعت از رهبری صالح جامعه است؛ زیرا چنین تشکیلات حقی است که ضامن اجرای احکام و قوانین و حدود اسلام است و می‎توان آن را کلید فرایض دینی دانست.

بر همین اساس است که در زیارت امام شهید حضرت اباعبدالله الحسین (ع) خطاب به آن حضرت گفته می‎شود: "اشهد انک قد اقمت الصلاة و آتیت الزکاة و امرت بالمعروف و نهیت عن المنکر و...مفاتیح الجنان، زیارت وارث.

شهادت می‎دهم که تو نماز را به پا داشته و زکات دادی و امر به معروف و نهی از منکر نمودی..."

ناوبری کتاب