برساند و خود نیز پیش از اینکه دیه را به اولیای مقتول بپردازد از دنیا برود فرمود:
"پرداخت دیه به عهده وارثهای اوست، و اگر کسی را ندارد بر امام است که از بیت المال مسلمانان آن را پرداخت نماید."مرسلة یونس عن احدهما انه قال فی الرجل اذا قتل رجلا خطاء فمات قبل ان یخرج الی اولیاء المقتول من الدیة : ان الدیة علی ورثته، فان لم یکن له عاقلة فعلی الوالی من بیت المال. (وسائل 19 / 404، باب 6 از ابواب العاقلة، حدیث 1)
19 - عبدالله بن سنان از امام صادق (ع) روایت نموده که آن حضرت درباره بنده ای که برای آزادی خود با مولای خویش قرارداد بسته [ عبد مکاتب ] و مرتکب قتل خطایی شده فرمود:
"... پس اگر بنده مکاتب از پرداخت دیه کامل ناتوان باشد، پرداخت آن به عهده امام مسلمانان است."خبر عبدالله بن سنان عن ابی عبدالله (ع) قال فی مکاتب قتل رجلا خطاء... فان عجز المکاتب فلا عاقلة له انما ذلک علی امام المسلمین. (وسائل 19 / 308، باب 12 از ابواب الفعاقلة، حدیث 1)
20 - در کتاب ظریف از امیرالمؤمنین (ع) نقل شده که آن حضرت درباره شخصی که به همراه او کسی نیست که بر اثبات مدعا سوگند یاد کند و در ادعایی که میکند که کسی بینایی را از او گرفته اطمینان به او نیست، فرمود:
"تعداد سوگندها را برای وی زیادتر کنند... و والی در این مورد برای تعیین قصاص و حدود از پرسش و نگاه و تحقیق کمک میگیرد."ما عن کتاب ظریف عن امیرالمؤمنین (ع) فیمن لم یکن له من یحلف معه و لم یوثق به علی ماذهب من بصره: انه یضاعف علیه الیمین... و الوالی یستعین فی ذلک بالسؤال و النظر و التثبت فی القصاص و الحدود و القود. (وسائل 19 / 220، باب 3 از ابواب دیات الاعضاء، حدیث 2)
.jpg)
