صفحه ۲۴۰

سر می‎برند] و زمینهایی که با جنگ آزاد می‎شود، تصمیم گیری با امام است. به عنوان نمونه چند روایت ذکر می‎کنیم:

1 - زراره می‎گوید: از امام جعفر صادق (ع) پرسیدم: حد جزیه بر اهل کتاب چیست ؟ و آیا بر آنان حد مشخص و مقدار معینی قرار داده شده است که نمی شود از آن تخلف کرد؟ حضرت فرمود: "تعیین مقدار جزیه با امام است که از هر یک از آنان به مقداری که قدرت و توان مالی دارند دریافت می‎کند."صحیحة زرارة قال: قلت لابی عبدالله (ع): ما حد الجزیة علی اهل الکتاب، و هل علیهم فی ذلک شئ موظف لاینبغی ان یجوز الی غیره ؟ فقال: ذلک الی الامام، یأخذ من کل انسان منهم ماشاء علی قدر ماله و مایطیق. (وسائل 11 / 113، باب 68 از ابواب جهاد عدو، حدیث 1)

2 - محمد بن مسلم روایت می‎کند که از امام جعفر صادق (ع) سؤال کردم که اهل ذمه خراج و جزیه خود را از پول شرابها و خوکها و مردارهایی که خرید و فروش می‎کنند پرداخت می‎نمایند، آیا جایز است امام چنین پولهایی را دریافت کند؟ و آیا مصرف آن برای مسلمین صحیح و رواست ؟ حضرت فرمود: "بر امام و مسلمانان حلال و رواست اما عمل اهل ذمه حرام و غیر جایز است. آنان هستند که گناهش را بر دوش می‎کشند."محمد بن مسلم عن ابی عبدالله (ع) انه سأله عن خراج اهل الذمة و جزیتهم اذا ادوها من ثمن خمورهم و خنازیرهم و میتتهم، ایحل للامام ان یأخذها و یطیب ذلک للمسلمین ؟ فقال: ذلک للامام و المسلمین حلال و هی علی اهل الذمة حرام و هم المحتملون لوزره. (وسائل 11 / 118، باب 70 از ابواب جهاد عدو، حدیث 2)

3 - معاویة بن وهب روایت می‎کند که به امام صادق (ع) گفتم: امام لشکری را برای جنگ فرستاده است، لشکر پیروزی یافته و غنایمی را به دست آورده، غنایم به دست آمده را چگونه تقسیم کنند؟حضرت فرمود:

"اگر تحت فرماندهی فرمانده منصوب امام جنگیده اند، خمس آن را برای خدا و رسول کنار گذاشته و باقیمانده را بین خود تقسیم کنند؛ اما اگر بدون جنگ و قتال غنایمی به دست آورده اند، همه غنیمتها در اختیار امام است، در هر مورد که صلاح دانست مصرف می‎کند."صحیحة معاویة بن وهب قال: قلت لابی عبدالله (ع): السریة یبعثها الامام فیصیبون غنائم کیف تقسم ؟ قال: ان قاتلوا علیها مع امیر امره الامام علیهم اخرج منها الخمس لله و للرسول و قسم بینهم اربعة اخماس، و ان لم یکونوا قاتلوا علیه المشرکین کان کل ماغنموا للامام یجعله حیث احب. (وسائل 11 / 84، باب 41 از ابواب جهاد عدو، حدیث 1)

4 - طلحة بن زید از امام صادق (ع) روایت کرده که فرمود: "برای اسیرهای جنگ دو حکم است: یکی آنکه هنوز جنگ پایان نیافته و سلاحها بر زمین گذاشته نشده

ناوبری کتاب