و نتیجه نهایی آن هستند، گر چه غایة الغایات همان ذات بی همتای باری تعالی است که در جای خود مورد بحث قرار گرفته است.
در حدیث قدسی وارد شده که خداوند تبارک و تعالی به پیامبراکرم (ص) فرمود: "لولاک لما خلقت الافلاک بحار الانوار، 28/15، تاریخ پیامبراکرم (ص)، باب بدء خلقه، حدیث 48. اگر به خاطر تو نبود هرگز افلاک را نمی آفریدم."
و در زیارت جامعه کبیره خطاب به ائمه معصومین (ع) آمده است:
"به وسیله شما خداوند هر چیز را افتتاح و هرچه را به پایان میبرد، به وسیله شما باران فرو میبارد و آسمان بر زمین نگاه داشته میشود - که جز با اجازه و اذن خداوند بر فراز نماند - و به وسیله شما اندوهها از میان رفته و زیانها برطرف میشود."بکم فتح الله و بکم یختم، و بکم ینزل الغیث و بکم یمسک السماء ان تقع علی الارض الاباذنه، و بکم ینفس الهم و یکشف الضر. (الفقیه، 615/2، کتاب حج، زیارت جامعه، عیون اخبار الرضا، 276/2)
و اما آنچه به ناروا به ما نسبت داده شده که شیعه معتقد است عالم را ائمه (ع) آفریده اند نه خداوند، این یک دروغ بزرگ و یک اتهام محض است. و آنچه در نهج البلاغه آمده که "ما (ائمه) ساخته شده پروردگارمان هستیم و مردم مصنوع و ساخته شده ما هستند."فانا صنائع ربنا و الناس بعد صنائع لنا. (نهج البلاغه، نامه 28، فیض / 894، لح / 386) مراد و منظور از ساخته شدن در آن، آفرینش و خلقت نیست بلکه ساخته شدن به معنی هدایت و تربیت است (یعنی هدایت و تربیت آنان به عهده و دست ماست). و به همین جهت در روایت فقط مردم (الناس) آمده نه جمیع مخلوقات.
و از همین مورد است این کلام حکیمانه: "المراءة صنیعة الرجل" زن ساخته شده مرد است، یعنی مرد است که زن را تربیت نموده و میسازد.
در هر صورت اصل ولایت تکوینی برای انبیا و ائمه معصومین (ع) مسلم و قطعی است، گر چه ما به چگونگی، حدود و مقدار گستره آن به شکل دقیق آگاهی نداریم.
و اما آنچه در این مباحث مورد بحث و گفتگوی ماست ولایت تشریعی است نه ولایت تکوینی. یعنی همان ولایتی که علاوه بر بیان دستورات خداوند در مقام ارشاد، وجوب اطاعت را در اوامر مولوی [حکومتی، اجتماعی ] به دنبال دارد، که مباحث آن پیش از این به تفصیل گذشت.
در رابطه با ولایت تکوینی و چگونگی آن و صدور معجزات و کرامات از پیامبران و ائمه معصومین (ع) و اولیاء الله باید به کتابهای علم کلام (اعتقادات) که به بیان این گونه مسائل اختصاص دارد مراجعه نمود.
.jpg)
