گفتگوی منتشر شده در پایگاه اینترنتی «دیدگاه نو»
بررسی حکم اعدام شیخ نمر در گفتگو با احمد منتظری و فاضل میبدی
فرشته قاضی: حکم اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی معترض شیعی در عربستان تایید شده، حالا دیگر ملک سلیمان، پادشاه کشور عربستان است که می تواند مانع از اعدام او شود. شیخ نمر که از منتقدان حکومت عربستان است از سال ۲۰۱۲ در زندان به سر می برد و جمهوری اسلامی بارها با انتقاد از حکومت عربستان خواستار آزادی او شده. پس از تأیید حکم اعدام این روحانی معترض هم حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه ایران هشدار داده که اعدام شیخ نمر هزینه سنگینی را متوجه عربستان سعودی خواهد کرد. پیشتر علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هشدار داده بود در صورت اعدام این روحانی شیعه بحران امنیتی جدی در عربستان سعودی به وجود میآید. اعتراضات شدید و هشدارهای مقامات جمهوری اسلامی نسبت به این مسأله در حالی صورت می گیرد که روحانیون منتقد جمهوری اسلامی در ایران تحت فشارهای امنیتی به سر می برند. آیت الله بروجردی و آیت الله نکونام در زندان به سر می برند، آیت الله شیرازی تحت فشار است و بسیاری از منتقدان و معترضان به سیاست های جمهوری اسلامی محکومیت های بسیار سنگین زندان و اعدام دریافت کرده اند.
احمد منتظری، فرزند آیت الله حسینعلی منتظری، سرشناس ترین روحانی منتقد حکومت و مرجع تقلید شیعه که سالها در حصر خانگی به سر می برد و آذر ۸۸ درگذشت در مصاحبه با «دیدگاه نو» می گوید: «این تناقض آشکار است. مسلم است که اعدام شیخ نمر به دلایل سیاسی است؛ این که مسائل امنیتی را مطرح می کنند در واقع حکومت ها می خواهند هم خودشان را گول بزنند هم دیگران را. همین کاری که داخل ایران هم الان می کنند. ائمه جمعه که سخنگویان حکومت هستند چندین بار آقایان کروبی و موسوی را گفته اند که اینها محکوم به اعدام هستند ولی تخفیف داده شده و در حصر هستند. یا آقای محمدعلی طاهری، رئیس عرفان حلقه؛ ایشان زندانی عقیدتی است. در اسلام اصلا نمی شود حرف اعدام زد در مورد زندانی عقیدتی سیاسی و کسی که نظر و عقیده اش مخالف حاکمیت است و انتقاد دارد. در اسلام چیزی که مسلم است قصاص است درباره قتل عمد. فقط همین. اما الان نه تنها زندانی می کنند که حتی حکم اعدام هم صادر و اجرا می کنند.»
او اضافه می کند که: «این تناقض باعث می شود الان حرف ایران خریدار نداشته باشد. من فکر می کنم اگر جمهوری اسلامی می خواهد واقعا آقای نمر را از اعدام نجات دهد راهش این است که در یک اقدام انقلابی و یک اقدام اساسی همه زندانیان سیاسی عقیدتی را آزاد کند. در حصر نگه داشتن آقای موسوی و آقای کروبی و خانم رهنورد را نگاه کنید، حصر نامحدود یک جور اعدام است. یعنی تا آخر عمر می خواهد در حصر نگه دارد. در عمل اینجا جور دیگر رفتار می کند و اما از عربستان انتقاد می کند. برای همین است که نظر و حرف جمهوری اسلامی خریدار و تأثیری ندارد چون خودش در عمل مرتکب چنین اعمالی می شود. اگر ایران زندانیان سیاسی عقیدتی را آزاد کند و بگوید ما آزاد کردیم شما هم آزاد کنید مسلم تأثیر خواهد داشت.»
آیت الله ناصر مکارم شیرازی و آیت الله حسین نوری همدانی، دو مرجع تقلید شیعه در ایران نسبت به تأیید حکم اعدام شیخ نمر در عربستان واکنش نشان داده و از آزادیخواهان جهان به ویژه علمای جهان اسلام و شیعیان منطقه خواسته اند در این زمینه ساکت ننشینند. آیت الله مکارم شیرازی در بیانیه ای اعلام کرده هرگونه تعرض به علمای برجسته و آزادیخواه عربستان، هزینه سنگینی برای شما در پی خواهد داشت.
احمد منتظری در همین زمینه می گوید: «مراجعی که می آیند نهی از منکر بکنند، وقتی منکر بزرگی است و آن را نهی نمی کنند و در مسائل خاصی انتقاد می کنند ولی در مسائلی که بسیار اساسی تر است اعتراض نمی کنند، با رفتار دوگانه خود تأثیرگذاری شان را هم از دست می دهند. مثلا درباره زندان کهریزک و آن فجایعی که رخ داد، هیچ کدام از این مراجع اظهارنظر نکردند. مسلما اگر آن موقع اظهارنظر می کردند الان هم نظرشان موثر بود. الان نظرشان تأثیر ندارد چون به صورت گزینشی و برخورد دوگانه به اعدام آقای نمر اعتراض می کنند. همین مراجع بیایند و از حکومت ایران بخواهند به راه درست برگردد، به راهی که اسلام واقعی است، راهی که پیغمبر و امام علی و امامان معصوم توصیه کردند و سیره و روش آنهاست، به آن راه برگردند و مخالفین عقیدتی و سیاسی خودشان را آزاد بگذارند.»
محمد تقی فاضل میبدی، عضو مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم هم در مصاحبه با دیدگاه نو با انتقاد از عملکرد دوگانه جمهوری اسلامی می گوید: «من به عنوان کسی که خودم روحانی هستم بر این باور هستم که یک شهروند در هر دین و آئینی که باشد در جامعه خود حق اعتراض دارد. اعتراض مدنی و اعتراض سیاسی از حقوق مسلم هر شهروندی است، و حق انتقاد از حاکمیت هم از حقوق هر شهروندی است. این در قوانین اساسی معمولا پیش بینی شده، در اعلامیه جهانی حقوق بشر هم پیش بینی شده، در قانون اساسی ما هم در جمهوری اسلامی آمده. من از قوانین عربستان سعودی اطلاعات درست ندارم ولی می دانم اعدام فردی به نام شیخ نمر به عنوان یک معترض سیاسی که نسبت به حاکمیت آل سعود انتقاد داشته بزرگترین نقض حقوق بشر است و حامیان حقوق بشر باید فریادشان بلند شود. هر کسی در هر کشوری به عنوانی راهی زندان می شود یا محکوم به اعدام می شود، هرکسی که مدافع حقوق بشر است باید اعتراض کند. عربستان سعودی یکی از ناقضان حقوق بشر است و یک روحانی منتقد را می خواهد اعدام کند و وظیفه کشورهای دنیا مثل امریکا و اروپا و کشورهای دیگر که ادعای دفاع از حقوق بشر دارند باید اعتراض کنند. نگویند منافع مشترک با عربستان داریم و ... نقض حقوق بشر در هر کشوری که صورت می گیرد باید اعتراض کرد.»
او پیگرد انسان ها به خاطر اعتراض مدنی و اتنقاد از حاکمیت را مغایر حقوق بشر می داند و می گوید: «من بر این باور هستم هر روحانی و غیر روحانی یا شیعه باشد یا سنی فرقی نمی کند در هر کشوری که به عنوان اعتراض مدنی یا انتقاد از حاکمیت مورد پیگرد قرار بگیرد، این کار نقض حقوق بشر است؛ چه در ایران باشد چه عربستان سعودی. یعنی یک انسان تا مادامی که دست به اسلحه نبرده علیه یک کشوری و مسلحانه قیام نکرده و امنیت مردم را به خطر نینداخته، به صرف اعتراض و به صرف این که دگراندیش است و به صرف این که عقیده دیگری دارد به هیچ وجه نمی توان او را مورد پیگرد قانونی قرار داد و محصور و محبوس و یا به اعدام محکوم کرد.»
آبان ماه 1394