صفحه ۸۱

هیچگونه مشروعیتی ندارد و چنانچه به زور یا فریب و تقلب بر آن منصب بمانند مردم باید عدم مشروعیت و مقبولیت آنها را در نزد خود و برکناری آنان را از آن منصب با رعایت مراتب امر به معروف و نهی از منکر و انتخاب مفیدترین و کم هزینه ترین راه ممکن ابراز داشته و بخواهند."

به نحوی که آیت الله منتظری جواب خود را تنظیم می‎کنند و به خصوص با استفاده از لفظ صریح "کم هزینه ترین" در واقع تأیید ضمنی جنبش آزادی های مدنی ایران به نحوی مسالمت آمیز و بری از خشونت و حتی فرمان شکنی های مدنی مشروعیت فقهی یافته است. سیاق عبارت آیت الله منتظری شاید مترقی ترین نوع استفاده از اصل "امر به معروف و نهی از منکر" است که طی آن مردم در واقع در مقام امر و نهی فقهی و منطقی برمی آیند و حاکمان وقت در مقام توجیه و تبیین اعمال خود.

در پرسش سوم خود دکتر کدیور از ارتباط ارتکاب "یازده گناه کبیره" با "ملکه عدالت" سؤال می‎کنند که در جواب آن آیت الله العظمی منتظری می‎گویند که "ارتکاب همه این معاصی یا اصرار بر برخی از آنها از بارزترین و گویاترین شواهد فقدان ملکه عدالت و از مصادیق آشکار ظلم و بی عدالتی" است.

در این جواب صرف اصالت "ملکه عدالت" در تعیین و تبیین مصداق بی عدالتی کلیت نظام جمهوری فعلی اسلامی را زیر سؤال می‎برد و حتی از آن هم مهمتر جمهور ناس را که مظلوم ظلم جمهوری فعلی قرار گرفته اند برای همیشه در مقام تصدیق و یا تکذیب عدالت و

ناوبری کتاب