صفحه ۱۸۸

طیف های مختلف فکری سیاسی جنبش سبز و ابراز اندوه های تقریبا همگون، نشان می‎داد که "اختلاف"ها و "تفاوت"ها برای امری مهم تر و موضوع و دردی مشترک، به حاشیه رفته است. قریب به اتفاق طیف های فکری سیاسی جنبش اعتراضی ایران امروز، از این فقدان اندوهناک شدند و این نشان می‎داد که "ایدئولوژی"های گوناگون سبزها، بیش از پیش، ذیل "منافع ملی" قرار گرفته و تعریف شده است.

چ. همدلی عمومی لایه های گوناگون جنبش سبز با حادثه تلخ درگذشت آیت الله آزاده و تقدیر از ایشان، همچنین آشکار ساخت که "شعور و بینش سیاسی" از چنان عمقی برخوردار شده است که با وجود پاره ای "نقد"ها و "انتقاد"ها به برخی دیدگاه ها یا مواضع و رویکردهای پیشین "قائم مقام رهبر فقید جمهوری اسلامی"، به ارزیابی "عمومی" و "کلی" کارنامه وی می‎پردازد و برخی اختلاف نظرهای واقعی و چالش های پیشین را از منظر تفاوت های نامهم و غیراصلی، کنار می‎نهد و از یاد می‎برد.

چ. درگذشت مجاهد نستوه از سویی دیگر به پیوند خوردن "نسل سوم" انقلاب با آرمان های انقلاب اسلامی و نیز پیشگامان مبارزه برای آزادی و استقلال و پیشرفت ایران، یاری غیر قابل اغماضی رساند. فوت مبارز هشتاد و هفت ساله، نسل جوان و پرشور و آرمان خواه ایران امروز را دچار این "توجه" کرد که به پس پشت خود نیز نظری بیافکند و تاریخ سیاسی معاصر ایران را دقیق تر بازخوانی و مرور کند.

ح . و سرانجام، درگذشت آیت الله منتظری تذکاری دیگر بود و زنهاری جدید، که کوشندگان مدنی امروز ایران زمین، به خویش نهیبی دوباره زنند که:

"گر بدین سان زیست باید پاک

من چه ناپاک ام اگر ننشانم از ایمان خود، چون کوه

یادگاری جاودانه، بر تراز بی بقای خاک ."

ناوبری کتاب