صفحه ۱۷۷

حال بستن در مغازه ای دید؛ از او پرسید: چکاره ای ؟ جوان که اتفاقا شخصی ساده و بی سواد بوده، در جواب می‎گوید: هیچ کاره ام، شاگرد عمر و عثمانم (منظور از عمر و عثمان دو برادریست که این جوان پیش آنها شاگرد مغازه بوده است)، خلخالی در جا فرمان اعدام وی را صادر می‎کند و دستور تیر می‎دهد و جان جوان بیچاره همان جا گرفته می‎شود.

ولی در مقابل این قرائت از دین و تبدیل کردن آن به ابزاری برای سیاست سرکوب که از قضا تاکنون نیز نگرش غالب به مقوله های دین و سیاست در ایران بوده است، نگرشی اصلاح طلبانه وجود دارد که نماینده واقعی آن آیت الله منتظری است. منتظری اگر چه از بنیانگذاران جمهوری اسلامی و نظریه پردازان تز ولایت فقیه در ایران بود، ولی به حق از اولین منتقدین این نظام هم بود. این مرجع تقلید از اواسط دهه 60 اختلاف نظرهایی جدی با آیت الله خمینی رهبر انقلاب اسلامی پیدا کرد و به شدت به سوء رفتار، شکنجه و اعدام های سیاسی مخالفان نظام انتقاد کرد، به همین خاطر هم در واپسین ماههای قبل از مرگ آیت الله خمینی از تمام فعالیتهای حکومتی برکنار شد. از سوی دیگر در سال 1376 در سخنانی فراقانونی بودن رهبری را زیر سئوال برد و نسبت به سیاسی و حکومتی شدن مرجعیت هشدار داد. در پی ایراد این سخنان، دفتر و حسینیه اش تعطیل و به مدت 5 سال نیز در حبس خانگی به سر برد و از آن موقع تا روز مرگ یکی از سرسخت ترین منتقدان ولایت فقیه و قرائت های حکومتی از مرجعیت تشیع و دیگر مناصب دینی بود. با توجه به پایگاه دینی و اجتماعی وی، آیت الله منتظری را می‎توان به عنوان یکی از اولین رهبران اصلاحات دینی و حکومتی در ایران به

ناوبری کتاب