بخش چهارم حیات پربار آیت الله منتظری به دو دهه اخیر یعنی از آغاز سال 1368 تاکنون اختصاص دارد، که عملا از مسائل اجرایی و حکومتی کشور کناره گرفته و به همان وظایف مرجعیت و فقاهت خود مشغول بوده اند. در این دوره نیز به رغم برخی ناملایمات و مشکلاتی که برای ایشان پیش آمد، ایشان از جهاد علمی و انجام وظایف فقهی خود لحظه ای نیاسود و تا آخرین لحظه عمر خود به تألیف و تحقیق و پاسخگویی به مسائل مبتلابه کشور و جامعه اسلامی پرداخته و بخش عمده ای از کتب فارسی و استفتائات فقهی و تکمیل کارهای انجام شده علمی از جمله تلخیص چهار جلد کتاب "فقه الدولة الاسلامیه" تحت عنوان "نظام الحکم فی الاسلام" مربوط به همین دوره است. ان شاءالله در فرصت مناسب تری شرح مفصل تری از فعالیت های علمی، فقهی و سیاسی ایشان تقدیم خواهد شد. "عاش سعیدا، مات سعیدا"