آیت‌الله منتظری

این فتوا صادر شد اما به موجب آن ساواک طمع کرد که هم سناریوى "مارکسیست‌‌هاى اسلامی"

"من اگر آزاد باشم در مسجد نجف‌آباد یا هر جاى دیگر منبر می‌‌‌‌‌‌روم، هم مارکسیست‌‌ها و کمونیزم و هم شما را محکوم می‌‌‌‌‌‌کنم. اما این جا اگر حرف بزنم سخنگوى شما می‌‌‌‌‌‌شوم و حاضر نیستم سخنگوى شما بشوم"، (س ش 342، 352ـ 351، 355) .

در غیاب آیت‌الله خمینى که مدت 15 سال به کشورهاى ترکیه، عراق و فرانسه تبعید شده بود مبارزان گرچه از طریق نامه، اعلامیه، نوار و راههاى دیگر، ارتباط خود را با رهبرى مبارزات حفظ کرده بودند ولى رهبرى در تبعید جایگاه خاص خود را دارد و رهبرى مستقیم به گونه دیگر. مبارزان در داخل کشور با توجه به موقعیت خاص و توأمان آیت‌الله منتظرى در عرصه علم و مبارزه، گذشته از توجه آیت‌الله خمینى به ایشان، وى را برترین گزینه در هدایت امور مبارزه و جانشینى و نمایندگى امام خمینى در حوزة علمیه و امور مالى نهضت می‌‌‌‌‌‌دانستند. پس از درگذشت آقا مصطفى خمینى روحانیون مبارز خارج از کشور طى نامه‌اى که به زندان اوین ارسال می‌‌‌‌‌‌کنند ضمن تسلیت این ضایعه بزرگ و جایگاه آقا مصطفى خمینى آورده‌اند:

"و اکنون این شما هستید که در پرتو استاد بزرگ و رهبر عالیقدر، مرجع تقلید شیعیان جهان حضرت آیت‌الله العظمى خمینى دام ظله، از حیث علوم اسلامى اصول، فقه، فلسفه، کلام، تفسیر و... با دید وسیع و بینش عمیق و اندیشة آزاد و ارادة قاطع می‌‌‌‌‌‌توانید به آمال و آرزوهاى امام خمینى و جامعة اسلامی، جامة عمل بپوشانید زیرا این شمائید که گام‌‌هاى بلند و استوار ادامه دهنده راه امام خمینى که همان راه انقلابى تشیع است، می‌‌‌‌‌‌باشید... عدم انعطاف آن حضرت در مقابل استعمار غرب و شرق و مزدوران وابسته به آنان، مورد تقدیر و تحسین همة گروههاست. ما به قاطعیت، صراحت، تدبیر، شجاعت، ژرف‌اندیشى و دورنگرى شما توأم با مقام فقاهت و زهد و تقوى که از مهم ترین شرایط رهبرى است، امیدها داریم...".

در یکى دیگر از اسناد حساسیت ساواک در این مورد به دست می‌‌‌‌‌‌آید که: "آنها به طورى که در بازجویی‌‌ها صراحتاً گفته‌اند و بارها پیغام داده‌اند اجازه نخواهند داد منتظرى خمینى