آیت‌الله منتظری

ب: حمایت انقلابیون پیشتاز:

امام خمینى در آن زمان در نجف در تبعید به سر می‌‌‌‌‌‌برد و با ظرافت تمام علی‌رغم تمامى مخالفت‌هایى که از سوى برخى با این کتاب می‌‌‌‌‌‌شد، هیچ گونه مخالفتى با محتواى آن نداشت گرچه موافقت صریح هم نکرد و دامن زدن به آن را توطئه رژیم براى ایجاد اختلاف می‌‌‌‌‌‌دانست. اما انقلابیون قم، تهران، اصفهان و... در این باره دو دسته بودند. یک دسته مخالف کتاب که اکثر آنها گرچه مخالف رژیم شاه بودند اما به تاکتیک‌‌هاى معمول از سوى آیت‌الله خمینى و منتظرى و... اعتقاد نداشتند. در دستة مخالفان کتاب به ندرت طرفداران سرسخت و پر و پا قرص آیت‌الله خمینى وجود داشت. دسته و گروه دیگر موافق کتاب بودند که در رأس آنها آیت‌الله منتظرى و آیت‌الله مشکینى بودند. این دو از علماى انقلابى قم بودند که جایگاه مهمى هم در حوزه علم و هم در حوزة مبارزه داشتند. ساواک به این نتیجه رسیده بود که اکثر مخالفان این کتاب هم به تشکیل حکومت از سوى فقها و روحانیون اعتقاد ندارند هم در جرگه و اردوگاه مبارزه که رهبرى آن توسط آیت‌الله خمینى بود ـ و در ایران توسط آیت‌الله منتظرى و چون ایشان هدایت می‌شد ـ قرار ندارند. گذشته از این که کتاب به عدم آگاهى اولیه امام حسین(ع) وکم وکیف نبرد خونین عاشورا اشاره داشت و می‌‌‌‌‌‌توانست درباره علم امام حسین(ع) به ماکان و ما یکون!! خدشه وارد کند و این خود گرچه بحثى کلامى ـ علمى است و می‌‌‌‌‌‌توانست در کرسى درس و بحث و جدل علمى مورد بررسى قرار گیرد اما، با هدایت‌‌هاى غیر مستقیم و شگردهاى خاص یک سازمان امنیتى رنگ و بوى سیاسى به خود گرفت و توانست علاوه بر ایجاد شکاف عمیق میان روحانیونِ انقلابى پیشرو، مخالفان غیر پیشرو و حتى در صفوف پیشتازان تا حدى خلل ایجاد کند و بسیارى از انرژی‌‌ها در این طریق مصرف شد. اگر بسیارى بر نویسنده کتاب و مقدمه‌نویسان آن خرده می‌‌‌‌‌‌گیرند که چرا نویسنده اقدام به چاپ و انتشار حاصل تحقیق 7 ساله‌اش کرد و برخى بدان مقدمه زدند، این خرده بر مخالفان هم وارد است که چرا آنان ناخواسته وارد بازى ساواک شدند و نتوانستند با درایت و مصلحت سنجى عالمانه با آن برخورد کنند و هر یک به طریقى بر این آتش هیزم افزودند و اختلافات علمى که می‌‌‌‌‌‌توانست در مجامع علمى طرح و بررسى شود به منابر کشیده شد و برخى اهالى منبرکه سوگمندانه گاه عبور از مشهورات را خط قرمز می‌‌‌‌‌‌دانستند و موجب تخته‌شدن نان! خود، بساط فحش و تکفیر را در این باره گشودند و بدین سان سطح جامعه مشوش گردید.

نویسنده کتاب قبل از چاپ، کتاب را براى برخى از بزرگان حوزه که امکان دارد پس از