صفحه ۴۷۰

خمینى آن هم در آن کوران مبارزه رنگ و بوى سیاسى نداشت؟ به عبارت دیگر: آیا آنان براى پیشبرد مقاصد سیاسى دست به این حرکت نزدند؟ این پرسش در ذهن من خلجان می‌کرد تا این که آیت‌الله منتظرى روزى در برابر این پرسش با قاطعیت فرمود: "من حاضر نیستم دینم را به دنیاى دیگران بفروشم، مرجعیت شأن والایى دارد و نمی‌توان آنرا بازیچه اغراض سیاسى قرار داد. من واقعاً یقین داشتم که آیت‌الله خمینى اعلم است و اگر مبارزات سیاسى هم در کار نبود بر آن پافشارى می‌کردم".

اعلامیه حضرات منتظرى و ربانى شیرازى به سرعت پخش شد و واکنش خود را در جامعه گذاشت و در مجلسى که در تهران به مناسبت درگذشت آیت‌الله حکیم در مسجد جامع تهران از سوى جامعه وعاظ تهران برقرار شده بود، قرائت شد. ساواک که تا به حال از این اعلامیه بی‌خبر بود واکنش نشان داده و خواستار بازداشت حضرات منتظرى و ربانى شیرازى شده است، (س ش196ـ195).

اعلامیه 12 امضایى از دیگر اعلامیه‌هایى بود که پایه‌گذار اصلى آن هم آیات منتظرى و ربانى شیرازى بودند و براى گردآورى امضاها تک تک امضاکنندگان را ملاقات و از آنان امضا می‌گرفتند. در میان امضا گیرندگان می‌توان از شهید محمد منتظرى نام برد که نقش اساسى حتى در کیفیت و عبارات مورد شهادت مرجعیت امام خمینی، داشت، (رک: سند پس از س ش 196) و (س ش 197).

ناوبری کتاب