آیت‌الله منتظری

آزادى از تبعیدگاه مسجد سلیمان و تبعید به نجف‌آباد(23101346)

تبعید آیت‌الله منتظرى در حالى پس از سپرى شدن 3 ماه محکومیت به اتمام رسید که از همان جا فرماندارى مسجد سلیمان به ایشان ابلاغ کرد: "نباید به قم بروید و باید جاى دیگرى بروید" که با مخالفت آیت‌الله منتظرى مواجه می‌شود. بدین ترتیب بار سفر بسته و سر راه خود در شوشتر به دیدار آیت‌الله شیخ محمدتقى شوشترى رفته و به قم عزیمت می‌کند. پس از استقرار در قم، آیات: شریعتمداری، گلپایگانى و نجفى مرعشى به دیدن ایشان می‌آیند و این بر ساواک گران تمام می‌شود. در اولین فرصت شاگردان به گرد استاد مبارز جمع می‌شوند تا پس از مدتى وقفه ره توشه علمى گیرند ولى مجددا ً توسط مأموران بازداشت و در تاریخ 1111346 به نجف‌آباد تبعید می‌گردد. البته مراقبت‌ها در نجف‌آباد بیشتر از قبل است. آیت الله منتظرى در نجف‌آباد درس خارج فقه و تدریس عمومى تفسیر را آغاز می‌کند، (س ش134ـ132).

آیت‌الله منتظرى در نجف‌آباد علاوه بر فعالیت‌‌هاى علمی، تدریس و پرداخت شهریه، و به جز فعالیت‌هاى عام المنفعه، به برگزارى نماز جمعه روى می‌آورد به گونه‌اى که رئیس ساواک اصفهان گفته بود: "منتظرى با مراسم نماز جمعه یک پایگاه سیاسى در نجف‌آباد ایجاد کرده است" وگزارشگر ساواک وجود ایشان در نجف‌آباد را مایه تحریک افکار قلمداد کرده است، (س ش 136).

با رسیدن گزارش‌هایى مبنى بر وصول کتاب تحریرالوسیله آیت‌الله خمینى به ایران، ساواک احتمال می‌دهد که در ایران نسخه‌هایى نزد آیت‌الله منتظرى فرستاده شود و بر این اساس دستور مراقبت براى صحت و سقم آن می‌دهد، (س ش 137).

اگرچه آیت‌الله منتظرى حتى در مناطق تبعیدى دست از مبارزه بر نمی‌داشت و به جذب مردم می‌پرداخت، (س ش 139)، ولى رژیم از نبود ایشان در قم ـ کانون مبارزه و بحران ـ اظهار خرسندى می‌کند و "شیخ حسینعلى منتظرى به همراهى شیخ عبدالرحیم ربانى که از محرکین اصلى طُلابند را وقتى در قم حضور ندارند مایه آرامش در میان طلاب ناراحت" ـ بخوانید مبارزـ می‌داند، (این اعتراف نشان از اهمیت جایگاه آن دو در رهبرى مبارزات دارد)، (س ش 138).