آیت‌الله منتظری

متن اعلامیة حوزة علمیة قم دربارة سربازگیرى طلاب توسط رژیم شاهاسناد انقلاب اسلامی، ج 4، ص 159.

"... ما از سربازى فرزندان اسلام هراسى نداریم. بگذار جوانان ما به سربازى بروند و سربازان را تربیت کنند. بگذار در بین سربازان، افراد روشن ضمیر و آزاد منشى باشند تا بلکه به خواست خدا ایران به استقلال و سربلندى نائل گردد...."

هیئت حاکمه ایران پس از پایان اصلاحات در سراسر کشور! و به ثمر رساندن انقلاب سفید! و ساختن کشور آزاد زنان و آزاد مردان! به فکر اصلاح حوزة علمیة قم افتاده و مقرر داشته‌اند که طلاب دینى تحت نظر وزارت فرهنگ امتحان داده و طبق آیین نامه مصوب شوراى عالى فرهنگ به تحصیلات ادامه دهند والا از مزایاى قانونى و معافیت سربازى برخوردار نخواهند شد! ما لازم می‌دانیم نظر مقامات دولتى و عموم ملت را به مسائل ذیل جلب نماییم:

1) ما می‌دانیم که از جهت نبودن اصلاحات و انتظامات در حوزة علمیه، عمال استعمار و دشمنان جامعه روحانیت سوء استفاده کرده و افراد خود فروخته ـ سر سپرده بیسواد ـ مغرض و خائن را روانة حوزه‌ها نموده‌اند تا در موقع مناسب از وجود کثیف آنان به نفع خود و به ضرر اسلام و روحانیت استفاده نمایند، ولى بر کسى پوشیده نیست که عامل اصلى این هرج و مرج هیئت حاکمه می‌باشد و آنها هستند که افراد معلوم الحال و بیسواد را به عنوان روحانیون واقعى تقویت نموده و نیز آنها هستند که مراجع روشن ضمیر تقلید را از اصلاحات واقعى باز می‌دارند؛ چنانکه حضرت آیت‌الله العظمى خمینى در بیانیه تاریخى خود به این واقعیت تصریح نمودند: "علماى اعلام براى خاتمه دادن به هرج و مرج و بی‌نظمى در فکر اصلاح همه جانبه هستند اگر دولتها بگذارند. اگر گرفتاریهایى که از ناحیه هیئت حاکمه پیش می‌آید مجال تفکر به ما بدهد. این نحوه گرفتاریهاست که ما را از تصفیه حوزه‌ها و اصلاح داخلى بازداشته است و با احساس خطر براى اسلام و ملت و ملیت‌مان، تفکر در امو دیگر باقى نمانده است".

2) باید دانست که مدرسین و محصلین حوزة علمیه قم، بسیارشان از نظر معلومات جدید داراى دکترا و لیسانس و دیپلم و غیره بوده و از نظر علوم قدیم نیز حائز مراتب عالیه و یا در راه پیمودن آن می‌باشند و از این نظر هیچگونه نیازى به دخالت وزارت فرهنگ و