السابقون اولئک المقربون".
سابقه مبارزات سیاسى آیت الله العظمى حاج شیخ حسینعلى منتظرى به قبل از سال 42 باز می‌گردد؛ آن هم برهه‌اى از زمان که از نظر فرهنگى و سیاسى با فرقه‌هایى چون بابیت و بهائیت به مبارزه می‌پرداخت که حتى توسط نیروهاى امنیتى استان اصفهان احضار می‌شود. ولى اوج مبارزة ایشان در پى بازداشت امام خمینی(ره) در خرداد1342 است که طى یک واکنش بی‌نظیر در سـطـح ایـران بـا رهبـرى ایـشـان تـحصنى بی‌بدیل در نجف‌آباد راه‌اندازى می‌شود.
وجه تمایز حضور و هدایت حرکت‌هاى انقلابى توسط افرادى چون آیت الله منتظری؛ فقاهت آنهاست. حضور آیت الله منتظرى که در 27 سالگى به درجة اجتهاد مطلق رسید، خود مایه دلگرمى و استوارى مبارزان و مشروعیت مبارزه ـ در نبود فیزیکى رهبر انقلاب ـ شده بود. کسانى که آن روزها را درک کرده‌اند گرمى و اهمیت این حضور را به درستى لمس کرده‌اند و نیک می‌دانند این وجود در میان طلاب جوان و پرشورِ مبارز، چگونه خنثى کننده این طعنه بود که: "طرفداران آقاى خمینى چند بچه طلبه بی‌سواد بیش نیستند"! و یا "جواب خون‌هاى ریخته شده را چه کسى می‌دهد"! به دلیل مهم بودن همین حضور بود که ساواک بیش از پیش با تلاش وسیع و گاه یارى عافیت‌طلبانِ مخالف مبارزه سعى می‌کرد چهره رهبر انقلاب و آیت الله منتظرى را با اتهامات واهى مخدوش نماید و بدین ترتیب برخى از قافله انقلاب واماندند.
وجود عنصر "فقاهت" در کنارِ "مبارزه" در این شاگرد مبرز آیت الله العظمى بروجردى و امام خمینى مرا بر آن واداشت که در وهلة اول عنوان این اثر را "فقیه مبارز" بگذارم اما به دلایلى از آن منصرف شدم.
اما دربارة اسنادى که در این کتاب مورد بررسى قرار گرفته بایسته آنکه:
الف: این اسناد به تنهایى نمی‌تواند چه از نظر کمى و کیفى نشان‌گر سیر مبارزات ایشان طى 27 سال باشد، چرا که اصل و مبناى مبارزه بر مخفى و پنهان کارى بود و بنابراین بسیارى از فعالیت‌ها گاه از چشم مأموران ساواک به دور بوده و به همین دلیل جایى منعکس نشده است.
ب: پرونده ساواک آیت‌الله منتظرى که به یقین چندین جلد قطور می‌شود در اختیار ما نیست و آنچه که در این کتاب آمده است از گوشه و کنار دیگر پرونده‌ها چون پرونده امام خمینی(ره) اخذ شده است و در پاورقیِ اسناد، آدرس محل اخذ شده آمده است با این حال براى اتقان و خروج از یک نواختى مطالب، سعى شده است برخى اسناد که کیفیت تصویرى مناسبى داشته‌اند ـ یا طولانى نبوده‌اند ـ عیناً تصویرشان آورده شود.
.jpg)
